Apiprax (Aripiprazolum)

Jak działa lek Apiprax?

Arypiprazol (substancja czynna leku Apiprax) z grupy leków przeciwpsychotycznych łagodzi objawy chorób np.: omamów wzrokowych, słuchowych, chaotycznej mowy i zachowania oraz otępienia emocjonalnego.

Kiedy stosuje się lek Apiprax?

Lek Apiprax jest stosowany w:

• leczeniu schizofrenii u dorosłych i u młodzieży w wieku 15 lat i starszej
• leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych typu I u młodzieży w wieku 13 lat i starszej
• profilaktyce nowych epizodów maniakalnym u dorosłych

Jak stosować lek Apiprax?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Sposób stosowania

• lek przeznaczony do stosowania doustnego
• tabletkę należy połykać w całości i popijać wodą, lek można przyjmować niezależnie od posiłków
• lek należy przyjmować codziennie o tej samej porze
• nawet jeśli odczuwa się poprawę samopoczucia, nie należy zmieniać dawki lub przerywać przyjmowania leku bez wcześniejszego uzgodnienia tego z lekarzem 
• w przypadku wrażenia, że działanie leku jest za mocne lub za słabe, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty

Dawkowanie

Dorośli

• zalecana dawka leku to 15 mg na dobę
• lekarz może przepisać mniejszą lub większą dawkę, która jednak nie może być większa niż 30 mg leku na dobę

Stosowanie u dzieci i młodzieży

• podawanie leku można rozpocząć od małej dawki leku w postaci roztworu doustnego
• dawka może być stopniowo zwiększana do zalecanej dawki dla młodzieży wynoszącej 10 mg raz na dobę 
• lekarz może przepisać mniejszą lub większą dawkę, która jednak nie może być większa niż 30 mg leku na dobę

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Apiprax

• jeśli przyjęto dawkę leku większą niż zalecona przez  lekarza (lub jeżeli ktoś inny przyjął pewną ilość nieprzeznaczonego dla niego leku Apiprax), niezwłocznie należy skontaktować się z lekarzem 
• w przypadku trudności uzyskania kontaktu z lekarzem należy udać się do najbliższego szpitala, zabierając ze sobą opakowanie leku
• u pacjentów, którzy przyjęli zbyt dużą dawkę arypiprazolu, wystąpiły: szybkie bicie serca, pobudzenie lub agresja, problemy z mową, nietypowe ruchy ciała (szczególnie twarzy lub języka) i obniżenie świadomości
  mogą wystąpić też: ostry stan splątania, napady drgawkowe (padaczka), śpiączka, połączenie gorączki, przyspieszonego oddechu, nadmiernego pocenia się, sztywność mięśni i senność lub ospałość, zwolniony oddech, dławienie się, wysokie lub niskie ciśnienie krwi, nieprawidłowy rytm akcji serca
  Jeśli u pacjenta wystąpią takie objawy, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub szpitalem.

Pominięcie zastosowania leku Apiprax

• w przypadku pominięcia dawki pacjent powinien przyjąć pominiętą dawkę, gdy tylko sobie o tym przypomni
• nie należy przyjmować dwóch dawek jednego dnia

Przerwanie stosowania leku Apiprax

• nie wolno przerywać leczenia jeśli pacjent poczuje się lepiej
• lek należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza i przez okres zalecony przez lekarza

Kiedy nie stosować leku Apiprax?

Leku nie należy stosować u pacjentów uczulonych na arypiprazol lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Apiprax może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Działania niepożądane

Często (mogą dotyczyć 1 na 10 pacjentów):

• cukrzyca
• zaburzenia snu
• uczucie lęku
• uczucie niepokoju i brak możliwości spokojnego siedzenia lub stania
• niekontrolowane drżenie, ruchy z szarpnięciem lub ruchy wijące , zespół „niespokojnych nóg”
• drżenie
• ból głowy
• zmęczenie
• senność
• uczucie pustki w głowie
• drżenie obrazu i niewyraźne widzenie
• zmniejszenie liczby wypróżnień lub trudności z wypróżnieniem
• niestrawność
• nudności
• nadmierne wydzielanie śliny
• wymioty
• uczucie zmęczenia

Niezbyt często (mogą dotyczyć 1 na 100 pacjentów):

• zwiększone stężenie prolaktyny we krwi
• zbyt duże stężenie cukru we krwi
• depresja
• zmiany dotyczące seksualności lub nadmierne zainteresowanie seksem
• niekontrolowane ruchy jamy ustnej, języka i kończyn (późna dyskineza)
• zaburzenia mięśni powodujące ruchy skręcania (dystonia)
• podwójne widzenie
• nadwrażliwość oczu na światło
• szybkie bicie serca
• zmniejszenie ciśnienia krwi w pozycji stojącej, powodujące zawroty głowy, uczucie pustki w głowie lub omdlenie
• czkawka

Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych): 

• zmniejszona liczba białych krwinek
• zmniejszona liczba płytek krwi
• reakcje alergiczne (np. obrzęk jamy ustnej, języka, twarzy i gardła, świąd, wysypka)
• wystąpienie cukrzycy lub zaostrzenie jej przebiegu, kwasica ketonowa (obecność związków ketonowych we krwi i moczu) lub śpiączka, duże stężenie cukru we krwi, małe stężenie sodu we krwi
• utrata apetytu (jadłowstręt)
• zmniejszenie masy ciała
• zwiększenie masy ciała
• myśli samobójcze, próby samobójcze i dokonane samobójstwa, uczucie agresji
• pobudzenie
• nerwowość
• jednoczesne występowanie gorączki, sztywności mięśni, przyspieszonego oddechu, pocenia się,
• ograniczenia świadomości i nagłych zmian ciśnienia oraz zmian częstości pracy serca, omdlenia (złośliwy zespół neuroleptyczny)
• drgawki
• zespół serotoninowy (reakcja, która może powodować uczucia wielkiej radości, ospałość, niezborność ruchów, niepokój, zwłaszcza ruchowy, uczucie upojenia alkoholowego, gorączkę, pocenie się lub sztywność mięśni)
• zaburzenia mowy
• unieruchomienie gałek ocznych w jednej pozycji
• nagła niewyjaśniona śmierć
• zagrażający życiu nieregularny rytm serca
• atak serca (zawał mięśnia sercowego)
• wolne bicie serca
• zakrzepy krwi w żyłach, szczególnie w żyłach nóg (do objawów należą obrzęk, ból i zaczerwienienie nóg), które mogą przemieszczać się naczyniami krwionośnymi do płuc, powodując ból w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu (jeśli u pacjenta wystąpi którykolwiek z tych objawów musi on natychmiast zgłosić się do lekarza)
• wysokie ciśnienie krwi
• omdlenia
• przypadkowe zachłyśnięcia pokarmem z ryzykiem wystąpienia zapalenia płuc
• skurcz mięśni wokół głośni
• zapalenie trzustki
• trudności w przełykaniu
• biegunka
• dyskomfort w jamie brzusznej
• dyskomfort żołądka
• niewydolność wątroby
• zapalenie wątroby
• zażółcenie skóry i białych części gałek ocznych
• nieprawidłowe wyniki testów wątrobowych
• wysypka skórna
• nadwrażliwość na światło
• łysienie
• nadmierne pocenie
• nieprawidłowy rozpad mięśni prowadzący do zaburzeń w funkcjonowaniu nerek
• ból mięśni
• sztywność
• mimowolne oddawanie moczu
• trudności w oddawaniu moczu
• zespół abstynencyjny u noworodków w przypadku narażenia na lek w okresie ciąży
• przedłużony i (lub) bolesny wzwód
• trudności w regulacji podstawowej temperatury ciała lub przegrzanie
• ból w piersiach
• puchnięcie rąk, kostek lub stóp
• w badaniach krwi: wahania stężenia cukru we krwi, zwiększenie stężenia glikozylowanej hemoglobiny
• niezdolność do oparcia się impulsowi, popędowi lub pokusie podjęcia aktywności, która może zaszkodzić pacjentowi lub innym, obejmująca zachowania, takie jak: silny impuls do nadmiernego uprawiania hazardu mimo poważnych konsekwencji osobistych lub rodzinnych, zmienione bądź zwiększone zainteresowanie sferą seksualną i zachowania znacząco niepokojące pacjenta lub innych, na przykład wzmożony popęd seksualny, niekontrolowane nadmierne zakupy lub wydawanie pieniędzy, niepohamowane obżarstwo (jedzenie dużych ilości pożywienia w krótkim czasie) lub jedzenie kompulsywne (jedzenie więcej pożywienia niż zazwyczaj i więcej niż potrzeba do zaspokojenia głodu), o popęd do włóczęgostwa
  Jeżeli wystąpią u pacjenta tego typu zachowania, powinien powiedzieć o nich lekarzowi, który omówi z pacjentem sposoby leczenia lub zmniejszenia tych objawów.

U pacjentów w podeszłym wieku z demencją przyjmujących arypiprazol opisano więcej przypadków zakończonych zgonem. Ponadto zanotowano przypadki udarów lub "mini" udarów.

Dodatkowe działania niepożądane u dzieci i młodzieży

U młodzieży w wieku 13 lat i starszej występowały działania niepożądane o podobnej częstości i rodzaju jak u dorosłych, z wyjątkiem występujących
Bardzo często (częściej niż u 1 pacjenta na 10):

• senności
• niekontrolowanych drgań lub ruchów
• niepokoju
• ruchowego i zmęczenia

Występujących często (częściej niż u 1 pacjenta na 100):

• bólu w górnej części brzucha
• suchości w jamie ustnej 
• przyspieszonego bicia serca
• przyrostu masy ciała
• zwiększenia apetytu
• drżenia mięśni 
• niekontrolowanych ruchów kończyn oraz zawrotów głowy (szczególnie podczas wstawania z pozycji leżącej lub siedzącej)

Przed rozpoczęciem przyjmowania leku Apiprax należy poinformować lekarza, jeśli u pacjenta występują:

• wysokie stężenie cukru we krwi lub cukrzyca w wywiadzie rodzinnym
• drgawki (padaczka)
• mimowolne, nieregularne ruchy mięśni (szczególnie mięśni twarzy)
• choroby układu krążenia, choroba układu krążenia w wywiadzie rodzinnym, udar lub „mini” udar, nieprawidłowe ciśnienie krwi
• zakrzepy krwi lub występowanie zakrzepów krwi w wywiadzie rodzinnym
• uzależnienie od hazardu (w przeszłości)

Podczas stosowania leku Apiprax mogą wystąpić:

• zwiększenie masy ciała, pojawienie się nietypowych ruchów, senność, utrudniająca codzienną aktywność, trudności w czasie połykania lub objawy alergii - jeśli wystąpią takie objawy należy poinformować lekarza
• sztywność mięśni lub sztywność z wysoką gorączką, potami, zaburzeniami stanu umysłowego lub bardzo szybkie albo nieregularne bicie serca - jeśli wystąpią takie objawy należy natychmiast poinformować lekarza
• zaburzenia kontroli impulsów z objawami: odczuwania chęci lub pragnienia zachowywania się w nietypowy sposób oraz niemożności oparcia się impulsom, popędom lub pokusom podjęcia aktywności, które mogą zaszkodzić mu lub innym (np.: nałogowy hazard, nadmierne objadanie się lub nadmierna potrzeba wydawania pieniędzy, zbyt duży popęd seksualny) - jeśli wystąpią takie objawy, należy poinformować lekarza, może być konieczna zmiana dawki leku lub jego odstawienie 

Arypiprazol (substancja czynna leku Apiprax) może powodować:

• senność 
• zmniejszenie ciśnienia krwi podczas wstawania, zawroty głowy 
• zmiany w zakresie zdolności do poruszania się i zachowania równowagi (co może być przyczyną upadków)

Należy zachować ostrożność, szczególnie w przypadku pacjentów w podeszłym wieku lub osłabionych.

W czasie stosowania arypiprazolu mogą wystąpić myśli i zachowania samobójcze. Należy natychmiast poinformować lekarza o ich występowaniu.

Pacjenci w podeszłym wieku

Jeśli u pacjenta w podeszłym wieku występuje demencja (utrata pamięci i innych zdolności umysłowych), to on lub jego opiekun, powinien poinformować lekarza, jeśli kiedykolwiek wystąpił u pacjenta udar lub „mini” udar.

Dzieci i młodzież

• nie należy stosować leku Apiprax u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 13 lat
• nie wiadomo, czy stosowanie leku jest bezpieczne i skuteczne w tej grupie pacjentów

Lek Apiprax zawiera laktozę. Pacjenci z nietolerancją niektórych cukrów powinni skontaktować się z lekarzem przed przyjęciem leku.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Nie należy przyjmować leku Apiprax w czasie ciąży bez konsultacji z lekarzem.

U noworodków, których matki stosowały arypiprazol w ostatnim trymestrze ciąży mogą wystąpić:

• trudności z oddychaniem
• drżenie
• pobudzenie
• sztywność i osłabienie mięśni
• senność
• trudności ze ssaniem

Jeśli wystąpią takie objawy u dziecka, należy skonsultować się z lekarzem.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Nie należy przyjmować leku Apiprax i karmić dziecka piersią. 
W przypadku stosowania leku Apiprax lekarz omówi z pacjentką czy należy karmić piersią, uwzględniając korzyści ze stosowania leku w porównaniu do korzyści wynikających z karmienia dziecka piersią.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane

Lek Apiprax może nasilać działanie leków obniżających ciśnienie krwi (jeśli pacjent przyjmuje takie leki, powinien powiadomić o tym lekarza).

Stosowanie leku Apiprax z niektórymi lekami może wymagać zmiany jego dawki lub zmiany dawki innych leków przyjmowanych przez pacjenta. 
Szczególnie należy poinformować lekarza, jeśli pacjent stosuje:

• leki antyarytmiczne (np.: chinidynę, amiodaron, flekainid)
• leki przeciwdepresyjne lub leki ziołowe stosowane w leczeniu depresji i lęku (np.: fluoksetynę, paroksetynę, wenlafaksynę, ziele dziurawca)
• leki przeciwgrzybicze (np.: ketokonazol, itrakonazol)
• niektóre leki stosowane w leczeniu zakażenia wirusem HIV (np.: efawirenz, newirapinę), inhibitory proteazy (np. indynawir, rytonawir)
• leki przeciwdrgawkowe stosowane w leczeniu padaczki (np.: karbamazepinę, fenytoinę, fenobarbital)
• antybiotyki stosowane w leczeniu gruźlicy (ryfabutynę, ryfampicynę)

Stosowanie tych leków może zwiększyć ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych lub obniżać skuteczność działania leku Apiprax. 
Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek nietypowe objawy podczas przyjmowania tych leków jednocześnie z lekiem Apiprax, należy poinformować o tym lekarza.

Leki zwiększające stężenie serotoniny, zwykle stosowane w leczeniu: depresji, zespołu lęku uogólnionego, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, fobii społecznej, migreny i bólu stosowane równocześnie z lekiem Apiprax mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych.
Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek nietypowe objawy podczas przyjmowania tych leków z lekiem Apiprax, należy poinformować o tym lekarza.
Do leków tych należą:

• tryptany, tramadol i tryptofan stosowany w leczeniu chorób obejmujących depresję, zespół lęku uogólnionego, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (ZOK) i fobię społeczną oraz migrenę i ból
• SSRI (paroksetyna i fluoksetyna) stosowane w leczeniu depresji, ZOK, paniki i lęku
• inne leki przeciwdepresyjne (wenlafaksyna i tryptofan) stosowane w leczeniu ciężkiej depresji
• leki trójpierścieniowe (klomipramina i amitryptylina) stosowane w leczeniu depresji
• ziele dziurawca (Hypericum perforatum) stosowane jako preparat ziołowy w łagodnej depresji
• leki przeciwbólowe (tramadol i petydyna) stosowane w łagodzeniu bólu
• tryptany (sumatryptan i zolmitryptan) stosowane w leczeniu migreny

Apiprax z jedzeniem, piciem i alkoholem

• lek Apiprax można przyjmować niezależnie od posiłków
• podczas stosowania leku Apiprax należy unikać picia alkoholu

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Podczas stosowania leku Apiprax należy unikać picia alkoholu.

Lek Apiprax może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

W trakcie leczenia tym lekiem mogą wystąpić zawroty głowy i zaburzenia widzenia.
Należy brać to pod uwagę podczas wykonywania czynności wymagających pełnej koncentracji na przykład podczas prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn.

Jak przechowywać lek Apiprax?

Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.