Daraprim (Pyrimethaminum)

Jak działa lek Daraprim ?

Lek Daraprim w specyficzny sposób hamuje metabolizm kwasu foliowego w komórkach pierwotniaków.

Kiedy stosuje się lek Daraprim ?

Lek Daraprim stosuje się w leczeniu zimnicy wywołanej przez szczepy Plasmodium falciparum jako leczenie skojarzone z sulfonamidami. Połączenie to skuteczne jest także w leczeniu toksoplazmozy w zakażeniach:

• ocznych
• wrodzonych
• u osób z niedoborami odporności

Jak stosować lek Daraprim ?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą.

W leczeniu zimnicy lub toksoplazmozy lek Daraprim musi być stosowany w skojarzeniu z sulfonamidem.

Leczenie zimnicy

Dorośli i młodzież w wieku powyżej 14 lat

Pojedyncza dawka lecznicza to 50 mg do 75 mg pirymetaminy w skojarzeniu z sulfalenem lub sufadoksyną w dawce od 1000 mg do 1500 mg.

U dorosłych o masie ciała większej niż 60 kg należy stosować wyższe dawki.

Dzieci w wieku od 9 do 14 lat

50 mg pirymetaminy w skojarzeniu sulfalenem lub sufadoksyną w dawce 1000mg.

Dzieci w wieku od 4 do 8 lat

25 mg pirymetaminy w skojarzeniu z sulfalenem lub sufadoksyną w dawce 500 mg.

Dzieci w wieku poniżej 4 lat

12,5 mg pirymetaminy w skojarzeniu z sulfalenem lub sufadoksyną w dawce 250 mg.

Leczenie toksoplazmozy

Daraprim powinien być podawany w skojarzeniu z sulfadiazyną lub innym sulfonamidem oraz z folianami.

Leczenie powinno trwać 3 - 6 tygodni, w razie konieczności kontynuowania po tym czasie, należy zachować 2 - tygodniową przerwę.

Dorośli i dzieci w wieku powyżej 6 lat

Dawka wysycająca 100 mg pirymetaminy na dobę, następnie w terapii podtrzymującej w dawce 25 - 50 mg na dobę w skojarzeniu z sulfadiazyną 2 - 4 g na dobę w dawkach podzielonych.

Dzieci w wieku od 3 lat do 6 lat

Dawka wysycająca 2 mg/ kg mc. (maksymalnie 50 mg) na dobę, następnie w terapii podtrzymującej 1 mg/ kg mc. (maksymalnie 25 mg) na dobę w skojarzeniu z sulfadiazyną 150 mg/ kg mc. (maksymalnie 2 g).

Dzieci w wieku od 10 miesięcy do 2 lat

1 mg/ kg mc. na dobę w skojarzeniu z sulfadiazyną 150 mg/ kg mc. (maksymalnie 1,5 g).

Niemowlęta w wieku od 3 do 9 miesięcy

6,25 mg pirymetaminy na dobę w skojarzeniu z sulfadiazyną 100 mg/ kg mc. (maksymalnie 1 g) na dobę w czterech dawkach podzielonych.

Niemowlęta w wieku poniżej 3 miesięcy z wrodzoną toksoplazmozą

6,25 mg pirymetaminy na dobę co drugi dzień w skojarzeniu z sulfadiazyną 100 mg/ kg mc. (maksymalnie 750 mg) na dobę lub co drugi dzień.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Daraprim

Objawy przedawkowania to:

• wymioty
• drgawki
• ataksja, drżenie
• depresja ośrodka oddechowego
• zahamowanie czynności szpiku kostnego, a w konsekwencji niedokrwistość megaloblastyczna, leukopenia, małopłytkowość

Znane są także pojedyncze przypadki zgonu.

Płukanie żołądka jest zasadne do 2 godzin od przedawkowania, ponieważ lek szybko się wchłania. Leczenie obejmuje nawodnienie, utrzymanie drożności dróg oddechowych, opanowanie drgawek.

Kiedy nie stosować leku Daraprim ?

Leku Daraprim nie należy stosować w przypadku nadwrażliwości na pirymetaminę. Ze względu na ryzyko uszkodzenia płodu stosowanie leku Daraprim w pierwszym trymestrze ciąży nie jest wskazane.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Daraprim może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Ze względu na to, że w wymienionych wskazaniach pirymetaminę stosuje się razem z sulfonamidem, należy zapoznać się z charakterystyką leku dla stosowanego sulfonamidu w zakresie jego działań niepożądanych.

Bardzo częste (mogą dotyczyć więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• niedokrwistość
• bóle głowy
• wymioty, nudności, biegunka
• wysypka

Częste (mogą dotyczyć mniej niż 1 na 10 pacjentów):

• leukopenia
• małopłytkowość
• zawroty głowy

Niezbyt częste (mogą dotyczyć mniej niż 1 na 100 pacjentów):

• gorączka
• zaburzenia pigmentacji skóry

Bardzo rzadkie (mogą dotyczyć mniej niż 1 na 10.000 pacjentów):

• pancytopenia
• wzrost stężenia fenyloalaniny we krwi
• zapaść naczyniowa (u pacjentów stosujących wyższe niż zwykle dawki)
• bezsenność (u pacjentów stosujących wyższe niż zalecane dawki tygodniowe)
• depresja
• zapalenie płuc z naciekami komórkowymi i eozynowymi
• zaburzenia rytmu serca
• apatia, niepokój
• drgawki (głównie u pacjentów chorych na toksoplazmozę)
• kolka
• owrzodzenie jamy ustnej, suchość w jamie ustnej i w gardle
• zapalenie skóry
• hematuria

W trakcie ciąży, w innych stanach związanych z niedoborem folianów, a także w trakcie leczenia toksoplazmozy należy stosować suplementację folianów. Podczas leczenia i krótko po jego zakończeniu należy wykonywać pełne badanie morfologii krwi i w przypadku stwierdzenie objawów niedoboru folinów należy przerwać leczenie i przyjąć dużą dawkę folianu wapnia. U pacjentów z niedokrwistością megaloblastyczną wywołaną niedoborem folianów należy dokładnie rozważyć korzyści i zagrożenia stosownia leku Daraprim.

Szczególną ostrożność w trakcie podawania leku Daraprim należy zachować u osób, które w wywiadzie lekarskim wspomniały o drgawkach. Nie powinni oni przyjmować wysokich dawek wysycająych tego leku.

Pirymetamina podawana jest razem z sulfonamidami. Zalecane jest odpowiednie nawodnienie pacjenta, aby nie dopuścić do krystalurii. Należy także wziąć pod uwagę środki ostrożności dotyczące stosowania sulfonamidów.

Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek

Brakuje pełnych danych na temat przedłużonego stosowania leku Daraprim u pacjentów z niewydolnością nerek. Ze względu na możliwość występwania aktywnych metabolitów pirymetaminy, lek powinno stosować się bardzo ostrożnie. Nie ma informacji czy Daraprim poddaje się dializie. Skojarzona terapia leku Daraprim z sulfonamidami nakazuje zachować ostrożność ze względu na możliwość akumulacji sulfonamidu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.

Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami wątroby

Miejscem metabolizmu pirymetaminy jest wątroba, dane na temat jej stosowania u pacjentów ze schorzeniami wątroby są ograniczone. Nie ma danych, które zalecałyby zmniejszenie dawki u pacjentów z zaburzeniami wątroby, ale należy zwrócić uwagę na indywidualne dostosowanie dawki leków u tych pacjentów.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku. 

Daraprim razem z sulfonamidem jest stosowany w leczeniu toksoplazmozy w przebiegu ciąży. Pirymetamina przenika przez łożysko i teoretycznie występuje ryzyko wywołania wad płodu, choć nie ma takich danych. Podanie leku jest wskazane w przypadku zakażenia łożyska, lub płodu oraz gdy matka obciążona jest ryzykiem poważnych powikłań. Ze względu na ryzyko uszkodzenia płodu lek jest przeciwwskazany w pierwszym trymestrze. Można go podać w drugim i trzecim trymestrze ciąży, a do tego czasu zaleca się alternatywną terapię. Podczas kuracji należy pamiętać o suplementacji folianów.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku. 

Pirymetamina przenika do mleka matki. Nie należy karmić piersią w trakcie podawania wysokich dawek leku Daraprim w skojarzeniu z sulfonamidem stosowanych w leczeniu toksoplazmozy.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane. Dotyczy to w szczególności:

• innych inhibitorów metabolizmu folianów
• kotrymoksazolu
• trymetoprimu
• proguanilu
• zydowudyny
• daunorubicyny, arabinozydu cytozyny - pojedyncze przypadki śmiertelnej aplazji szpiku kostnego
• trymetoprimu, możliwy rozwój niedokrwistości megaloblastycznej
• cytostatyków np. metotreksatu, mogą wystąpić drgawki
• innych leków przeciwmalarycznych, ryzyko wystąpienia drgawek
• lorazepamu, ryzyko uszkodzenia wątroby
• chininy, warfaryny - Daraprim może ograniczać ich wiązanie z białkami

Ponadto leki przeciwbiegunkowe i zmniejszające kwaśność soku żołądkowego mogą zmniejszać wchłanianie pirymetaminy.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Brak danych dotyczących możliwej interakcji między lekiem a alkoholem. 

Brak informacji dotyczących wpływu leku na sprawność psychomotoryczną.

Jak przechowywać lek Daraprim? 

Lek należy przechowywać w temperaturze poniżej 35°C.