Depo - Provera (antykoncepcja) (Medroxyprogesteroni acetas)

Jak działa lek Depo - Provera?

Lek Depo - Provera hamuje wydzielanie gonadotropin, a tym samym kontroluje czynność jajników. Uniemożliwia dojrzewanie pęcherzyków Graafa i pełny rozwój komórek jajowych, zapobiegając owulacji w czasie cyklu miesiączkowego. Prowadzi do zmniejszenia grubości błony śluzowej macicy oraz powoduje zwiększenie gęstości śluzu szyjkowego, co uniemożliwia przedostanie się plemników do macicy.

Kiedy stosuje się lek Depo - Provera?

Lek Depo - Provera stosowany jest:

• w antykoncepcji hormonalnej

Jak stosować lek Depo - Provera?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Zalecana dawka to 150 mg co 3 miesiące.

Lek Depo - Provera podaje się w głębokich, domięśniowych wstrzyknięciach do mięśnia pośladkowego wielkiego lub naramiennego. Lek podaje się po energicznym wstrząśnięciu fiolki do uzyskania jednolitej zawiesiny.

Aby mieć pewność, że pacjentka nie jest w ciąży w chwili przyjmowania pierwszej dawki leku Depo - Provera, wstrzyknięcie może być podane wyłącznie w ciągu pierwszych pięciu dni prawidłowego cyklu miesiączkowego. Jeśli lek Depo - Provera ma być zastosowany po urodzeniu dziecka, pierwsza dawka musi być podana w ciągu pięciu dni od porodu, pod warunkiem, że pacjentka nie karmi piersią. Lek Depo - Provera podaje się w szóstym tygodniu od porodu, jeżeli matka karmi piersią.

Lek Depo - Provera jest skuteczny tylko wtedy, gdy wstrzyknięcia wykonywane są regularnie, dokładnie w wyznaczonym czasie.

Kolejne dawki leku Depo - Provera podaje się co 12 tygodni. Jeżeli czas między kolejnymi wstrzyknięciami jest dłuższy niż 89 dni, należy przed podaniem wykluczyć ciążę, a pacjentka powinna stosować dodatkowe (na przykład mechaniczne) środki antykoncepcyjne przez 14 dni po podaniu kolejnego wstrzyknięcia.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Depo - Provera

Nie należy przyjmować większej dawki leku niż zalecana przez lekarza. W razie przyjęcia większej dawki leku należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Pominięcie zastosowania leku Depo - Provera

W przypadku pominięcia dawki leku lub gdy okres pomiędzy dwoma kolejnymi wstrzyknięciami wyniesie więcej niż 12 tygodni, istnieje ryzyko zajścia w ciążę. Dlatego należy skonsultować się z lekarzem w celu podjęcia decyzji, czy można przyjąć kolejną dawkę leku Depo - Provera.

Kiedy nie stosować leku Depo - Provera?

Leku Depo - Provera nie stosujemy w przypadku:

• jeśli pacjentka ma uczulenie na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku
• u kobiet w ciąży lub podejrzewających ciążę
• u kobiet, u których wystąpiły niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych do chwili ostatecznego rozpoznania oraz wykluczenia nowotworu złośliwego narządów rodnych
• u kobiet z rozpoznaniem lub podejrzeniem hormonozależnego nowotworu złośliwego piersi, lub układu rozrodczego
• u kobiet z ciężką niewydolnością wątroby
• u kobiet z czynnym zakrzepowym zapaleniem żył, bądź u których występowały lub występują zaburzenia zakrzepowo - zatorowe lub choroba naczyń mózgowych
• u młodych kobiet przed wystąpieniem pierwszej miesiączki

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Depo - Provera może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Bardzo często (mogą wystąpić nie częściej niż u 1 na 10 osób):

• nerwowość
• ból głowy
• zwiększenie masy ciała bądź zmniejszenie masy ciała

Często (mogą wystąpić nie częściej niż u 1 na 10 osób):

• depresja
• zmniejszenie popędu płciowego
• zawroty głowy
• żylaki
• ból brzucha, uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu, nudności, wzdęcia brzucha
• trądzik
• łysienie
• wysypka
• ból pleców
• upławy
• tkliwość piersi
• bolesne miesiączki
• zmęczenie
• zatrzymanie płynów

Niezbyt często (mogą wystąpić nie częściej niż u 1 na 100 osób):

• zakażenia w obrębie układu moczowo - płciowego
• nadwrażliwość na lek
• zwiększenie apetytu, zmniejszenie apetytu
• bezsenność 
• drgawki
• senność
• przyspieszona akcja serca
• uderzenia gorąca 
• duszność
• zaburzenia czynności wątroby
• nadmierne owłosienie 
• świąd
• przebarwienia skórne na twarzy
• pokrzywka
• nieprawidłowe krwawienie z macicy
• ból w klatce piersiowej

Rzadko (mogą wystąpić nie częściej niż u 1 na 1000 osób):

• zapalenie śluzówki macicy
• ropień w miejscu wstrzyknięcia
• rak piersi
• niedokrwistość
• zaburzenia krwi
• nagła, ciężka reakcja alergiczna lub niealergiczna, która może być przyczyną zgonu
• wydłużony okres, brak owulacji
• niemożność osiągnięcia orgazmu mimo przeżywanego przez kobietę podniecenia seksualnego
• zaburzenia emocjonalne
• zaburzenia psychiczne
• nadpobudliwość
• migrena, porażenia, omdlenia, parestezje
• zawroty głowy
• nadciśnienie tętnicze
• zakrzepowe zapalenie żył
• zator i zaburzenia zakrzepowo - zatorowe
• zakrzepica żył głębokich
• zatorowość płucna
• chrypka
• zaburzenia żołądkowo - jelitowe
• żółtaczka
• choroba skóry i błon śluzowych 
• kurcze mięśni, bóle stawów, bóle w kończynach
• osteoporoza, złamania osteoporotyczne
• obrzęk okolicy pachy, nadmierne i patologiczne włóknienie skóry (twardzina skóry)
• brak miesiączki, bolesność piersi, krwotok maciczny, obfite nieregularne miesiączkowanie
• suchość sromu i pochwy
• torbiele jajnika
• zespół napięcia przedmiesiączkowego
• rozrost błony śluzowej macicy
• guzki w obrębie gruczołów sutkowych
• krwawienia z gruczołów brodawek sutkowych 
• torbiele pochwy
• reakcje w miejscu wstrzyknięcia
• zmniejszenie gęstości mineralnej kości
• zmniejszona tolerancja glukozy (stan przedcukrzycowy)
• nieprawidłowe wyniki testów czynnościowych wątroby
• nieprawidłowy rozmaz z szyjki macicy

Stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych może powodować depresję lub obniżenie nastroju. Depresja może mieć przebieg ciężki, a czasami prowadzić do myśli samobójczych. Jeśli wystąpią zmiany nastroju i objawy depresji, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania dalszej porady medycznej.

Stosowanie leku Depo - Provera wiąże się ze znacznym zmniejszeniem gęstości mineralnej kości, ze względu na udowodniony wpływ niedoboru estrogenów na proces przebudowy kości. Utrata tkanki kostnej jest tym większa, im dłużej stosowany jest lek. Po zaprzestaniu stosowania leku gęstość mineralna kości ulega zwiększeniu.

Lekarz może zalecić przyjmowanie wapnia i witaminy D oraz wykonywanie okresowej oceny gęstości mineralnej kości.

Nadużywanie alkoholu oraz palenie tytoniu mogą w istotny sposób zwiększyć działania niepożądane leku Depo - Provera. 

Lek Depo - Provera nie chroni przed zakażeniem wirusem HIV, w tym przed AIDS, ani przed innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Stosowanie leku Depo - Provera w okresie ciąży jest przeciwwskazane. 

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Octan medroksyprogesteronu i jego metabolity przenikają do mleka ludzkiego. Brak wystarczających danych sugerujących, że ich obecność może stanowić zagrożenie dla dziecka, jednakże nie zaleca się karmienia piersią podczas stosowania leku.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane przez pacjentkę.

Jednoczesne podawanie aminoglutetymidu może zmniejszyć stężenie octanu medroksyprogesteronu w osoczu, a tym samym zmniejszyć skuteczność działania antykoncepcyjnego leku.

Nie należy palić papierosów podczas terapii lekiem Depo - Provera. Nie stosowanie się do tych zaleceń może skutkować nasileniem działań niepożądanych, szczególnie w przypadku chorób zakrzepowo - zatorowych.

Podczas stosowania leku Depo - Provera nie należy nadużywać alkoholu, ponieważ w połączeniu z lekiem zwiększa on wpływ na zmniejszenie masy kostnej, a tym samym zwiększa ryzyko wystąpienia osteoporozy.

Nie badano wpływu leku Depo - Provera na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Jak przechowywać lek Depo - Provera?

• lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
• przechowywać w temperaturze poniżej 25°C