Fentanyl Actavis (Fentanylum)

Jak działa lek Fentanyl Actavis?

Fentanyl należy do opioidowych leków przeciwbólowych. Lek wykazuje działanie sedatywne oraz silne przeciwbólowe.

Kiedy stosuje się lek Fentanyl Actavis?

Plastry Fentanyl Actavis pomagają złagodzić bardzo silny, przewlekły ból:

• u dorosłych wymagających ciągłego podawania leków przeciwbólowych
• u dzieci w wieku powyżej 2 lat, które otrzymywały wcześniej leki opioidowe i wymagają ciągłego podawania leków przeciwbólowych

Jak stosować lek Fentanyl Actavis?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Lekarz określi najbardziej odpowiednią dla pacjenta dawkę leku Fentanyl Actavis, biorąc pod uwagę nasilenie bólu, stan ogólny pacjenta i dotychczasowy sposób leczenia przeciwbólowego.

Stosowanie i zmiana plastrów:

• każdy plaster zawiera ilość leku wystarczającą na 3 dni (72 godziny)
• plaster zmienia się co trzeci dzień o tej samej porze, chyba że lekarz zaleci inaczej
• w pierwszej kolejności należy usunąć stary plaster przed przyklejeniem nowego
• jeśli pacjent stosuje więcej niż 1 plaster, wszystkie należy zmieniać jednocześnie
• należy zapisać sobie dzień, datę i czas przyklejenia plastra, aby łatwiej zapamiętać porę zmiany plastra
• skóra powinna być czysta, osuszona i chłodna

Plastra nie należy naklejać:

• w to samo miejsce dwa razy z rzędu
• w miejscach ruchomych (w okolicach stawów), na podrażnioną lub uszkodzoną skórę
• na skórę posmarowaną oliwką, kremem, balsamem czy talkiem
• na bardzo owłosioną skórę

Jeśli w miejscu przylepienia plastra skóra jest owłosiona, włosów nie należy golić (golenie podrażnia skórę), ale przed przylepieniem plastra dokładnie obciąć możliwie blisko skóry.

Dorośli i młodzież powyżej 16 roku życia

• plastry należy nakleić na płaskiej powierzchni górnej części ciała lub ramieniu (pomijając okolice stawów)

Dzieci

• plaster należy zawsze naklejać na górną część pleców, aby zminimalizować możliwość usunięcia plastra przez dziecko
• należy często upewniać się, że plaster jest prawidłowo przyklejony do skóry
• szczególnie ważne jest, by dziecko nie odkleiło plastra i nie włożyło go do ust, gdyż może to zagrażać jego życiu, a nawet spowodować zgon
• wskazana jest czujna obserwacja dziecka przez 48 godzin od przyklejenia pierwszego plastra lub przyklejenia plastra o większej mocy
• maksymalne działania plastra może wystąpić z opóźnieniem, dlatego może być konieczne podawanie dziecku dodatkowo innych leków przeciwbólowych przez pewien czas

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek i wątroby lub w podeszłym wieku

Wymagają szczególnej uwagi, a dawka powinna być dobrana indywidualnie, w zależności od stanu pacjenta.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Fentanyl Actavis

Należy natychmiast usunąć plaster (lub plastry) i pilnie skontaktować się z lekarzem. Objawy przedawkowania to:

• zaburzenia oddychania lub płytki oddech
• zmęczenie
• nadmierna senność
• niemożność jasnego myślenia, chodzenia lub normalnej rozmowy
• uczucie omdlenia, zawrotów głowy lub splątania

Pominięcie zastosowania leku Fentanyl Actavis

Plaster należy zmienić natychmiast po przypomnieniu sobie o tym, notując dzień oraz godzinę. Następny plaster należy zmienić standardowo po 3 dniach (72 godziny). Jeśli minie dłuższy czas od zmiany plastra, wskazana jest konsultacja z lekarzem, gdyż może być konieczne zastosowanie dodatkowych leków przeciwbólowych. Nie należy przyklejać dodatkowego plastra.

Odklejenie plastra

Jeżeli plaster Fentanyl Actavis odklei się przed upływem wymaganego czasu jego zmiany, należy przykleić w jego miejsce nowy w innym miejscu i zanotować dzień oraz godzinę. Nowy plaster należy pozostawić na 3 dni.

O zdarzeniu powinien zostać poinformowany lekarz, a jeżeli sytuacja wcześniejszego odklejania plastra powtarza się, należy skontaktować się z lekarzem, farmaceutą lub pielęgniarką.

Przerwanie stosowania leku Fentanyl Actavis

Należy omówić z lekarzem przerwanie stosowania plastrów. Jeśli pacjent stosował plastry przez dłuższy czas, organizm mógł przyzwyczaić się do leku, a nagłe zaprzestanie stosowania plastrów może spowodować złe samopoczucie.

W przypadku przerwania stosowania plastrów nie należy ponownie rozpoczynać terapii bez konsultacji z lekarzem, gdyż może być wymagana inna niż dotychczasowa dawka.

Kiedy nie stosować leku Fentanyl Actavis?

Stosowanie leku jest przeciwwskazane:

• w przypadku nadwrażliwości na fentanyl lub na którąkolwiek substancję pomocniczą 
• w ostrym lub pooperacyjnym bólu - brak możliwości dostosowania dawki w krótkim czasie oraz ryzyko wystąpienia ciężkich i zagrażających życiu zaburzeń oddychania
• w przypadku ciężkiej depresji oddechowej

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Fentanyl Actavis może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta. 

Należy zaprzestać stosowania leku Fentanyl Actavis i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do najbliższego oddziału ratunkowego, jeśli wystąpi którykolwiek z wymienionych poniżej działań niepożądanych:

• uczucie nadmiernego znużenia, spowolnienie lub spłycenie oddechu - należy zachęcać pacjenta do poruszania się oraz mówienia (niezbyt często)
• nagły obrzęk twarzy lub gardła, ciężkie podrażnienie, zaczerwienienie lub pęcherze na skórze - mogą być objawami ciężkiej reakcji alergicznej (częstość nieznana)
• drgawki (niezbyt często)
• zmniejszona świadomość lub utrata świadomości (niezbyt często)

Działania niepożądane występujące bardzo często (mogą występować częściej niż u 1 na 10 osób):

• nudności, wymioty, zaparcie
• senność
• uczucie oszołomienia
• bóle głowy

Często (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 osób):

• reakcja alergiczna
• utrata apetytu
• bezsenność
• depresja
• niepokój lub splątanie
• widzenie, czucie, słyszenie lub odczuwanie zapachu rzeczy nieistniejących (omamy)
• drżenie lub skurcze mięśni
• nietypowe odczucie skóry, np. mrowienie (parestezje)
• zawroty głowy
• kołatanie serca, tachykardia
• wysokie ciśnienie tętnicze
• duszność
• biegunka
• suchość w jamie ustnej
• ból brzucha, niestrawność
• nadmierne pocenie się
• świąd skóry, wysypka lub zaczerwienienie skóry
• trudności z oddawaniem moczu lub całkowitym opróżnieniem pęcherza
• ogólne odczucie silnego zmęczenia, osłabienia lub złe samopoczucie
• odczucie chłodu
• obrzęk rąk, okolic kostek lub stóp (obrzęki obwodowe)

Niezbyt często (mogą występować rzadziej niż u 1 na 100 osób):

• odczucie pobudzenia lub dezorientacji
• euforia
• zmniejszone czucie, zwłaszcza na skórze (niedoczulica)
• utrata pamięci
• niewyraźne widzenie
• bradykardia lub niskie ciśnienie krwi
• sinawe zabarwienie skóry na skutek niedotlenienia krwi (sinica)
• niedrożność jelit (ileus)
• wyprysk, reakcja alergiczna lub inne zaburzenia skóry w miejscu naklejenia plastra
• objawy przypominające grypę
• odczucie zmian ciepłoty ciała
• gorączka
• drżenia mięśni
• trudności w uzyskaniu i utrzymaniu wzwodu (impotencja) lub zaburzenia funkcji seksualnych

Rzadko (mogą występować rzadziej niż u 1 na 1000 osób)

• zwężenie źrenic
• bezdech

O nieznanej częstości:

• niedobór androgenów
• majaczenie (objawy mogą stanowić połączenie pobudzenia, niepokoju, dezorientacji, splątania, lęku, widzenia lub słyszenia nieistniejących rzeczy, zaburzeń snu, koszmarów sennych)

W miejscu przyklejenia plastra na skórze może wystąpić wysypka, zaczerwienienie lub lekki świąd. Zazwyczaj reakcje te mają łagodny charakter i ustępują po zdjęciu plastra.

Po zmianie dotychczas stosowanych leków przeciwbólowych na lek Fentanyl Actavis lub po nagłym odstawieniu leku Fentanyl Actavis mogą wystąpić u niektórych pacjentów objawy z odstawienia (nudności, wymioty, biegunka, niepokój lub dreszcze), o których należy natychmiast powiadomić lekarza.

U noworodków matek, które stosowały lek Fentanyl Actavis przez długi czas w trakcie ciąży, mogą także wystąpić objawy z odstawienia.

Przed zastosowaniem tego leku należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą, jeśli u pacjenta kiedykolwiek stwierdzono:

• choroby płuc lub trudności w oddychaniu, lek może zmniejszyć częstość oddechów i wywołać cięższe działania niepożądane
• zaburzenia czynności serca lub niskie ciśnienie krwi - lek może wywołać bradykardię i dodatkowo obniżać ciśnienie krwi
• zaburzenia czynności wątroby - eliminacja leku może być opóźniona
• zaburzenia czynności nerek, może być konieczna redukcja dawki w przypadku wystąpienia objawów toksyczności
• guza mózgu 
• uporczywe bóle głowy lub uraz głowy
• miastenię
• epizod uzależnienia od alkoholu, leków bądź narkotyków - ryzyko rozwoju uzależnienia od fentanylu jest większe u pacjentów z takimi skłonnościami

Lek Fentanyl Actavis może wywołać zagrażające życiu działania niepożądane u osób, które nie stosują jeszcze regularnie leków opioidowych.

Podczas stosowania leku należy unikać ekspozycji miejsca z naklejonym plastrem na źródła ciepła takie jak poduszki rozgrzewające, koce elektryczne, termofory, lampy opalające itp. Nie należy się także opalać, korzystać z sauny, jakuzzi czy brać długich, gorących kąpieli. Wszystkie te czynności mogą spowodować szybsze uwalnianie substancji z plastra.

Plaster należy usunąć przed wykonaniem rezonansu magnetycznego.

Plastry należy stosować wyłącznie na skórę osoby, której je przepisano. W razie przyklejenia się plastra do skóry innej osoby, należy natychmiast usunąć plaster i zwrócić się po pomoc medyczną. Sytuacja taka może być szczególnie niebezpieczna dla życia dziecka.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Leku nie należy stosować w okresie ciąży, chyba że pacjentka omówiła to z lekarzem. Lek nie powinien być stosowany podczas porodu ze względu na ryzyko zaburzenia oddychania u noworodka.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Lek może przenikać do mleka ludzkiego, dlatego nie należy karmić piersią przez 3 dni od usunięcia plastra Fentanyl Actavis.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Dotyczy to w szczególności:

• innych leków przeciwbólowych np. buprenorfiny, nalbufiny lub pentazocyny
• leków nasennych takich jak: temazepam, zaleplon lub zolpidem
• leków uspokajających (alprazolam, klonazepam, diazepam, hydroksyzyna lub lorazepam)
• leków przeciwpsychotycznych np. arypiprazolu, haloperydolu, olanzapiny, rysperydonu lub fenotiazyny
• leków zmniejszających napięcie mięśniowe takich jak: cyklobenzapryna lub diazepam
• niektórych leków przeciwdepresyjnych zwanych SSRI lub SNRI (cytalopram, duloksetyna, escytalopram, fluoksetyna, fluwoksamina, paroksetyna, sertralina lub wenlafaksyna)
• niektórych leków stosowanych w leczeniu depresji lub choroby Parkinsona, tzw. IMAO (izokarboksazyd, fenelzyna, selegilina lub tranylcypromina); nie należy stosować leku Fentanyl Actavis przez 14 dni od zakończenia przyjmowania tych leków
• niektórych leków przeciwhistaminowych, zwłaszcza powodujących senność np. chlorfeniraminy, klemastyny, cyproheptadyny, difenhydraminy lub hydroksyzyny
• niektórych antybiotyków (erytromycyny lub klarytromycyny)
• leków przeciwgrzybiczych takich jak: itrakonazol, ketokonazol, flukonazol lub worykonazol
• leków stosowanych w zakażeniu HIV (rytonawir)
• leków przeciwarytmicznych takich jak: amiodaron, diltiazem lub werapamil
• leków przeciwgruźliczych (ryfampicyna)
• niektórych leków przeciwpadaczkowych np. karbamazepiny, fenobarbitalu lub fenytoiny
• niektórych leków stosowanych w leczeniu nudności i choroby lokomocyjnej (fenotiazyny)
• niektórych leków stosowanych w leczeniu zgagi lub choroby wrzodowej np. cymetydyny
• niektórych leków stosowanych w leczeniu dławicy piersiowej lub wysokiego ciśnienia krwi (nikardypina)
• niektórych leków stosowanych w leczeniu nowotworów krwi np. idelalisyb

Zespół serotoninowy

Podczas jednoczesnego stosowania fentanylu z lekami wpływającymi na przekaźnictwo serotoninergiczne (SSRI, SNRI, IMAO) może wystąpić groźny dla życia zespół serotoninowy. Jego objawy to: pobudzenie, omamy (widzenie, czucie, słyszenie nieistniejących rzeczy), wahania ciśnienia krwi, szybka czynność serca, wysoka temperatura, nadmierne odruchy, brak koordynacji, sztywność mięśni, nudności, wymioty i biegunka.

Stosowanie leku Fentanyl Actavis z substancjami hamującymi czynność ośrodkowego układu nerwowego

Należy powiedzieć lekarzowi, jeśli pacjent przyjmuje jakiekolwiek inne leki, które spowalniają czynność OUN. Dotyczy to leków nasennych, przeciwlękowych, uspokajających np. benzodiazepin, leków narkotycznych czy alkoholu. Przyjmowanie ich jednocześnie z lekiem Fentanyl Actavis może spowodować znaczną senność, zmniejszenie świadomości, trudności w oddychaniu ze zwolnieniem lub spłyceniem oddechu, śpiączkę, a nawet zgon.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Podczas stosowania leku Fentanyl Actavis nie należy pić alkoholu, który może nasilać znużenie i spowolnienie oddechu wywołane przez fentanyl.

Lek może wywołać senność i zawroty głowy. Nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn lub narzędzi do czasu ustąpienia tych objawów.

Jak przechowywać lek Fentanyl Actavis?

Plastry (nowe i zużyte) należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci w temperaturze poniżej 30°C.