Witamina A – różne rodzaje
Warto również dodać, że witaminę A znamy pod wieloma różnymi nazwami, takimi jak kwas retinowy, retinol, witamina antykseroftalmiczna, biosterol czy beta-karoten. Jednak bez względu na to, jak ją nazwiemy - witamina A jest zawsze izoprenoidowym alkoholem polienowym i wszystkie te nazwy nie są przypadkowe, ale mają swoiste, przypisane im funkcje.
Przyjrzyjmy się najważniejszemu: retinol jest główną formą witaminy A w dietach i występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Karoteny i pochodne działają jako prowitaminy lub prekursory witaminy A, która występuje w wielu substancjach roślinnych. Natomiast witamina a jako kwas retinowy jest aktywną formą retinolu na skórze i reguluje kweratogenezę, czyli proces powstawania warstwy rogowej skóry.
Witamina A i jej źródła w diecie
Witamina A to przede wszystkim składnik odżywczy pochodzenia zwierzęcego. Pełnowartościowa forma odżywcza występuje w olejach w nich zawartych, suplementach, czy lekach, a także produktach takich jak na przykład:
- jarmuż,
- marchew,
- liście brokułów,
- mięso (przede wszystkim w wątrobie),
- szpinak,
- dynia,
- kapusta pastewna.
Karoteny (i beta-karoteny) znajdują się w ciemnozielonych warzywach, takich jak szpinak, sałata, kapusta i niektóre warzywa, takie jak dynia, marchew i żółta kukurydza. Ważna rzecz dotycząca beta-karotenów, o której warto pamiętać, to, że nie kumulują się, co oznacza, że organizm może wchłonąć tylko niezbędną ilość, a resztę wydalić. Dlatego ważne jest, aby mieć tego świadomość, planując dietę tak, by nie cierpieć na niedobór wit a.
Witamina A a suplementacja
Przed suplementacją witaminy A należy sprawdzić, czy rzeczywiście w organizmie występują jej niedobory. Jeżeli tak w istocie jest, możemy skorzystać z dostępnych na rynku kropel, jak i kapsułek, w formie suplementu, albo leku, o czym ostatecznie lepiej, aby zdecydował lekarz. Najlepsza forma przyjmowania witaminy jest uzależniona od osobistych preferencji. Należy pamiętać, aby dokładnie zapoznać się z ulotką informacyjną, a zwłaszcza ze składem, aby upewnić się, czy nie jest się uczulonym na którykolwiek składnik produktu. Dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości, czy pytań – należy się skonsultować z lekarzem, czy też farmaceutą.
Niedobór wit a – znaki ostrzegawcze
Witamina A wzmacnia odporność przede wszystkim poprzez utrzymanie zdrowia komórek nabłonka. Komórki nabłonkowe stanowią większość powierzchni ciała i pełnią funkcję „pierwszej linii” obrony przed atakującymi patogenami (szkodliwymi bakteriami, wirusami i mikroorganizmami). Witamina A pomaga również wzmocnić funkcję odpornościową.
Niedobór witaminy A zwiększa ryzyko infekcji dróg oddechowych, może się pojawić biegunka i inne ostre stany zakaźne. Reasumując - witamina A może pomóc w utrzymaniu zdrowego układu odpornościowego i przygotować barierę obronną organizmu do walki z bakteriami i wirusami – dlatego zapewnienie wystarczającej ilości tej witaminy w codziennej diecie jest tak ważne i to bez względu na porę roku.