Co to jest kwas DHA – czy jest potrzebny w ciąży?

Kwas DHA w ciąży – korzyści dla przyszłej mamy i dziecka

Kwas DHA jest jednym z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy kwasów omega-3, którego istotny wpływ na prawidłowy rozwój dziecka udowodniono w licznych badaniach naukowych. Przyszłe mamy powinny mieć świadomość, że kwas ten jest potrzebny dziecku nie tylko w łonie matki, ale i po urodzeniu, kiedy maluch intensywnie rośnie i rozwija się. Dostarczany jest on początkowo przez łożysko, a później podczas karmienia wraz z mlekiem matki. Składnik ten warunkuje przede wszystkim prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka, stąd też jego suplementacja jest szczególnie ważna w II i III trymestrze ciąży, kiedy to ma miejsce intensywny wzrost mózgowia płodu. Ponadto kwas DHA wpływa na późniejszy rozwój umysłowy, funkcje motoryczne i poznawcze oraz zmniejsza ryzyko rozwoju alergii u dziecka. Jego niedobór w diecie malucha  może w konsekwencji powodować późniejsze problemy z koncentracją i nabywaniem nowych umiejętności.

Warto również wiedzieć, że kwas DHA jest ważnym składnikiem budulcowym nie tylko tkanki mózgowej, ale także siatkówki oka. Zapewnia tym samym odpowiedni rozwój narządu wzroku dziecka, wpływając m. in. na ostrość widzenia. Jego niedobór może powodować zaburzenia widzenia u dzieci, a także być przyczyną retinopatii wcześniaków, mogącej prowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku. Oprócz korzystnego wpływu na rozwój malucha kwas DHA ma również ważne znaczenie dla organizmu przyszłej mamy, zmniejszając m. in. ryzyko wystąpienia depresji poporodowej. Udowodniono również, że u kobiet suplementujących kwas DHA w odpowiednich dawkach dużo rzadziej występuje stan przedrzucawkowy, co ogranicza jego konsekwencje, takie jak odklejenie łożyska czy niska masa urodzeniowa dziecka.

Dieta bogata w kwas DHA

Jak więc dostarczyć zarówno sobie, jak i dziecku ten ważny dla jego rozwoju składnik? Przede wszystkim należy zadbać o to, aby źródło kwasów omega-3 było jak najbardziej naturalne i bezpieczne, szczególnie w przypadku kobiet w ciąży, kiedy to dbamy nie tylko o zdrowie swoje, ale i naszego maleństwa. Słysząc “kwasy omega- 3”, z głównym ich źródłem od razu kojarzymy ryby. Tłuste ryby morskie są ważnym źródłem kwasów omega-3, w tym kwasu DHA, ale nie jedynym. Czy ryby są więc właściwym wyborem? Ryzyko skażenia ryb metalami ciężkimi i innymi niebezpiecznymi dla kobiet w ciąży czy niemowląt substancjami sprawia, że nie należą one do najbezpieczniejszych źródeł kwasu DHA i należy z nimi uważać. Alternatywą dla ryb rekomendowaną przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, będącą równie bogatym źródłem kwasu DHA, są algi morskie, hodowane w kontrolowanych warunkach, dających pewność, że sięgamy po produkt w pełni bezpieczny.

Rynek farmaceutyczny oferuje szeroki wybór różnego rodzaju suplementów diety dla kobiet w ciąży zawierających odpowiednie dawki kwasu DHA, pochodzącego z bezpiecznych i sprawdzonych źródeł, po które powinna sięgnąć każda kobieta spodziewająca się dziecka. Są to najczęściej preparaty, których skład jest wzbogacony o różnego rodzaju witaminy czy minerały, takie jak kwas foliowy, jod, magnez czy witamina D. Wśród dostępnych w aptekach suplementów diety znajdziemy podział na preparaty przeznaczone dla kobiet w I trymestrze ciąży, których głównym składnikiem jest kwas foliowy i te dla ciężarnych w II i III trymestrze z naciskiem na kwas DHA. Większość z nich zawiera 200 – 300 mg kwasu DHA w jednej kapsułce, którego źródłem jest olej rybi lub algi morskie.

Dawkowanie kwasu DHA

Przyszłe mamy często zastanawiają się, jakie dawki kwasu DHA należy przyjmować podczas ciąży i w okresie laktacji, aby zapewnić dziecku możliwość właściwego rozwoju.

Zgodnie z rekomendacją Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego kobiety w ciąży oraz w okresie karmienia piersią powinny przyjmować dziennie minimum 200 mg kwasu DHA pod warunkiem stosowania diety bogatej w źródła tego kwasu.

Biorąc po uwagę niskie spożycie ryb przez kobiety ciężarne w Polsce oraz brak innych łatwo dostępnych bogatych źródeł tego kwasu, istnieje konieczność zwiększenia suplementacji kwasu DHA do dawki co najmniej 600 mg dziennie. Niestandardowa suplementacja dotyczy natomiast kobiet, których ciąża zagrożona jest przedwczesnym porodem. Wiedzę tę zawdzięczamy prof. Susan Carlson z Uniwersytetu w Kansas, która w swoich badaniach udowodniła, że przyjmowanie kwasu DHA w wysokich dawkach, co najmniej 1000 mg dziennie przez cały okres ciąży, zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu o ponad 85%. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego suplementację kwasem DHA należy rozpocząć przynajmniej od 20-go tygodnia ciąży, nie ma jednak przeciwwskazań do przyjmowania tego kwasu przez cały okres ciąży, również w I trymestrze.