Zaskórniki – poznaj sposoby, aby się ich pozbyć!

Trądzik zaskórnikowy – objawy 

Nawet jeśli nie występują u Ciebie typowe zaczerwienione krostki, mimo wszystko możesz borykać się z trądzikiem. Jeśli na twarzy, plecach lub dekolcie dostrzegasz zaskórniki, jak najbardziej można mówić o trądziku zaskórnikowym. Należy pamiętać, że problem ten nie dotyczy wyłącznie osób ze skórą tłustą lub mieszaną, ale może także występować przy skórze normalnej czy nawet suchej. Co więcej, chociaż jest charakterystyczny dla nastolatków w okresie dojrzewania, może tak naprawdę pojawić się w każdym wieku.  

Trądzik zaskórnikowy charakteryzuje się niewielkimi wykwitami bez stanu zapalnego, widocznymi na skórze w dwóch postaciach: 

• Zaskórniki zamknięte, czyli niewielkie grudki koloru skóry lub białawej barwy (potocznie zwane „kaszką”), powstające w wyniku zablokowania ujścia mieszkowego przez zbierającą się wydzielinę gruczołu łojowego (sebum) oraz złuszczające się komórki naskórka. Najlepiej widać je po naciągnięciu skóry.
• Zaskórniki otwarte, czyli ciemnobrązowe punkty, występujące najczęściej w okolicy nosa i na brodzie (potocznie zwane „wągrami”). Ich kolor jest wynikiem utleniania się wypełniającego je sebum podczas kontaktu z powietrzem.

Duży problem stanowi trzecia forma trądziku zaskórnikowego, niewidoczna gołym okiem, czyli mikrozaskórniki. Są to niewielkie zrogowacenia w obrębie ujścia gruczołów łojowych. Przy braku odpowiedniej pielęgnacji mogą one być bardziej kłopotliwe niż większe zaskórniki, ponieważ prowadzą do tworzenia się zarówno zmian niezapalnych (zaskórników), jak i zapalnych (czopów ropnych). 

Jak pozbyć się zaskórników? 

Całkowite pozbycie się problemu jest możliwe, ale czasochłonne, a procesu nie da się przyspieszyć. Rozwój trądziku zwykle nie jest spowodowany niewłaściwą higieną, a wręcz przeciwnie – zbyt intensywne lub zbyt częste oczyszczanie skóry może prowadzić do zaostrzenia choroby. Mechaniczne rozerwanie mieszków włosowych (przy mocnym pocieraniu lub źle dobranych peelingach) i nadmierne przesuszanie (w wyniku nieodpowiedniego doboru kosmetyków) skutkuje naturalną reakcją obronną skóry, czyli wzmożoną produkcją sebum. Z kolei pozbywanie się wykwitów trądzikowych (w tym zaskórników) poprzez wyciskanie ich paznokciami może prowadzić do rozwoju liszaja, zapalenia tkanki podskórnej, a w konsekwencji nawet do przebarwień pozapalnych i blizn.  

Z problemem zaskórników można skutecznie walczyć w domu. W tym przypadku nie pomogą środki antybakteryjne stosowane w terapii stanów zapalnych trądziku pospolitego, ponieważ mikrobiota w zaskórniku jest zbliżona do tej w niezmienionym chorobowo gruczole łojowym.  

Warto zatem zastosować preparaty miejscowe zawierające poniższe składniki: 

Kwas azelainowy i azeloglicyna 

Kwas azelainowy doskonale sprawdza się w terapii trądziku zaskórnikowego ze względu na działanie ograniczające syntezę sebum, a także właściwości keratolityczne, dzięki czemu ogranicza blokowanie się ujść gruczołów łojowych i redukuje liczbę niezapalnych zmian skórnych. 

Jego skuteczniej działającą formą jest azeloglicyna, uzyskana poprzez dodanie kwasu azelainowego do glicyny. Zabieg ten zapewnia lepszą rozpuszczalność w wodzie składnika aktywnego, co pozwala na zmniejszenie zastosowanej dawki. Azeloglicyna skuteczniej kontroluje wydzielanie łoju niż sam kwas azelainowy, a ponadto nie powoduje łuszczenia się skóry, dzięki czemu jest dobrze tolerowana przez osoby ze skórą wrażliwą i naczynkową. 

Kwas szikimowy 

Kolejnym kwasem, który należy rozważyć w terapii trądziku zaskórnikowego, jest kwas szikimowy, który naturalnie występuje w anyżu gwiaździstym (z japońskiego shikimi). Kosmetyki na jego bazie są coraz częściej stosowane w pielęgnacji cery problematycznej, ponieważ  kwas szikimowy aplikowany miejscowo powoduje złuszczanie się naskórka. To w konsekwencji pobudza tkankę do aktywnej regeneracji. Kwas szikimowy wykazuje ponadto działanie przeciwrodnikowe i antybakteryjne.  

Niacynamid 

Niacynamid, który występuje także pod nazwami niacyna, witamina B3 lub witamina PP, to niezwykle cenny składnik kosmetyków, nie tylko tych przeciwtrądzikowych. Korzyści, jakie dostarcza skórze to: 

• zwiększona synteza białek i keratyny,  
• stymulacja syntezy ceramidów, 
• przyspieszenie różnicowania keratynocytów.  

Wszystkie te czynniki stabilizują funkcję barierową naskórka, co przekłada się na lepszą kondycję skóry. Preparaty z niacynamidem warto stosować, aby zapobiec powstawaniu nowych zaskórników, tym bardziej że niacynamid ogranicza wydzielanie łoju, działa przeciwzapalnie i rozjaśnia przebarwienia. 

Retinol 

Retinol, jako pochodna witaminy A, ma szerokie zastosowanie we wspomaganiu leczenia trądziku oraz zapobieganiu jego nawrotom. Wykazuje wielokierunkowe działanie na skórę:  

• redukuje stany zapalne,  
• reguluje nadprodukcję sebum,  
• zapobiega zatykaniu porów,  
• wygładza skórę,  
• chroni przed negatywnymi czynnikami środowiskowymi, 
• wspomaga leczenie zmian skórnych i blizn, 
• pobudza skórę do produkcji nowych komórek.  

Retinol jest bezpieczną alternatywą dla retinoidów przepisywanych na receptę, które stosuje się w terapii zaawansowanej postaci trądziku pod opieką lekarza. Nie należy używać go w trakcie ciąży ani w okresie wzmożonej ekspozycji na słońce. U osób z cerą wrażliwą i nadreaktywną może powodować przejściowe podrażnienia, które są naturalną reakcją skóry na działanie witaminy A i jej pochodnych. 

Kwas migdałowy 

Kwas migdałowy jest bardzo skutecznym składnikiem, który wspomaga leczenie   objawów trądziku. Należy do grupy alfahydroksykwasów (tzw. AHA, kwasów owocowych). Zasada jego działania polega na stopniowym rozluźnianiu wiązań pomiędzy korneocytami w warstwie rogowej, co skutkuje ich zerwaniem i stopniowym, niezauważalnym dla oka oddzielaniem się górnej warstwy komórek naskórka (bez efektu odchodzących płatów skóry). Jest uważany za bardzo delikatny, ponieważ cechuje się stosunkowo dużą masą molekularną cząsteczki – nie przenika do głębszych warstw skóry, w związku z czym jest odpowiedni nawet dla cery wrażliwej.