Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
49

Arnika górska – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Słuchaj artykułu

Arnika górska to roślina, która nie tylko zachwyca swoim wyglądem i zapachem, ale również ma bardzo korzystny wpływ na nasze zdrowie. Od lat doceniana za swoje lecznicze właściwości, dziś widnieje na liście gatunków chronionych. Na szczęście dzięki specjalnym uprawom w dalszym ciągu możemy korzystać z jej dobroczynnego działania. I warto, bo zdecydowanie bylina ta jest prawdziwym skarbem natury.   

Arnika górska – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Arnika górska – charakterystyka 

Arnika górska (łac. Arnica montana), nazywana również kupalnikiem górskim czy pomornikiem, to wieloletnia, osiągająca od 20 do 60 cm wysokości roślina z rodziny astrowatych. Charakteryzuje ją grube, słabo rozgałęzione kłącze, z którego wychodzą liczne korzenie przybyszowe. Wyrasta z niego także przyziemna rozeta odwrotnie jajowatych liści odziomkowych oraz słabo rozgałęziona, odlegle ulistniona, omszona łodyga. Okres kwitnienia arniki przypada od czerwca do sierpnia – wtedy to na końcu rozgałęzień łodygi zobaczyć można koszyczki kwiatowe składające się z kilkunastu kwiatów języczkowych i kilkudziesięciu kwiatów rurkowatych. Koszyczki te charakteryzują się złoto-żółtą barwą oraz przyjemnym i aromatycznym zapachem. Owoce arniki to owłosione niełupki.


Maści i żele z arniką
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Arnika górska – występowanie 

Arnika górska naturalnie rośnie w Europie Zachodniej, Azji Środkowej i Ameryce Północnej. Jak sama nazwa wskazuje, występuje na górskich i przyleśnych łąkach oraz halach, a także na torfowiskach, zrębach i brzegach lasów. W Polsce rośnie dość rzadko. Można ją spotkać m.in. w Karpatach, Sudetach, na Mazurach czy Suwalszczyźnie. Jest ona objęta ścisłą ochroną gatunkową – trzeba więc pamiętać, że zbieranie dziko rosnącej arniki jest zabronione. W lecznictwie wykorzystywana jest arnika górska pozyskiwana ze specjalnie prowadzonych upraw. 

Arnika górska – właściwości i działanie 

Podstawowym surowcem wykorzystywanym w zielarstwie są kwiaty arniki zbierane na początku kwitnienia. Są one prawdziwą skarbnicą substancji takich jak: 

  • laktony seskwiterpenowe (m.in. helenalina), 
  • flawonoidy, 
  • olejek eteryczny, 
  • triterpeny, 
  • kwasy organiczne, 
  • aminy, 
  • fitosterole, 
  • karotenoidy, 
  • gorycze, 
  • garbniki,  
  • saponiny, 
  • sole mineralne. 

Tej dużej grupie związków czynnych arnika zawdzięcza popularność i szerokie zastosowanie. To właśnie dzięki ich obecności wykazuje ona działanie antyseptyczne, antybakteryjne i przeciwzapalne oraz zmniejsza obrzęk i jego bolesność.  Arnika górska doceniana jest także za pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Wzmacnianie ściany naczyń włosowatych, zapobieganie tworzeniu się zakrzepów żylnych, poprawa wydolności mięśnia sercowego objawiająca się podwyższeniem przepływu krwi przez naczynia wieńcowe oraz zwiększeniem objętości wyrzutowej serca, a także lepsze krążenie w kończynach i mózgu to jedynie część z wykazanych w badaniach działań na układ krwionośny.  

Co więcej, podawane doustnie wyciągi z jej kwiatów nieznacznie stymulują wytwarzanie soku żołądkowego oraz żółci, zwiększają ilość wydalanego moczu, a także działają rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg moczowych.  

Arnika górska – zastosowanie wewnętrzne 

Właściwości arniki sprawiają, że znajduje ona zastosowanie w leczeniu wielu dolegliwości, takich jak: 

  • zaburzenia wieńcowego i mózgowego krążenia krwi, 
  • postępujące osłabienie mięśnia sercowego na tle miażdżycowym, 
  • bolesna parestezja, 
  • żylaki odbytu, 
  • zespół pozakrzepowy, 
  • krwawienia po porodzie i na tle klimakterium, 
  • stany zapalne i zakrzepowe naczyń krwionośnych w kończynach dolnych. 

Arnika górska – zastosowanie zewnętrzne 

Arnika górska, chociaż znajduje dość szerokie zastosowanie wewnętrzne, znacznie częściej używana jest miejscowo w postaci okładów, nacierań i maści. Wykorzystywana jest jako środek przeciwzapalny, przeciwobrzękowy oraz łagodzący ból w takich sytuacjach jak: 

  • krwiaki, stłuczenia, obrzęki pourazowe, 
  • uderzenia i złamania, 
  • czyraki i wrzody, 
  • oparzenia I i II stopnia, 
  • owrzodzenia, 
  • wylewy podskórne, 
  • bóle artretyczne, 
  • jako środek łagodzący ból w zakrzepowym lub zarostowym zapaleniu żył, 
  • bóle pooperacyjne, 
  • zapalenie ścięgien, stawów i nerwów, 
  • ból barków, 
  • owrzodzenie żylakowe, 
  • ukąszenia owadów
  • zapalenie i owrzodzenie jamy ustnej i dziąseł. 

Arnika górska – zastosowanie w kosmetykach 

Wyciągi z arniki znajdują zastosowanie również w kosmetykach. Można je spotkać w produktach do pielęgnacji cery naczyniowej. Dzięki swoim właściwościom wykorzystywane są też w preparatach dedykowanych do skóry borykającej się trądzikiem różowatym oraz teleangiektazjami, potocznie zwanymi pajączkami naczyniowymi. Poprawa mikrokrążenia w naczyniach włosowatych, działanie przeciwzapalne oraz zdolność redukowania zastojów limfatycznych sprawia, że wyciąg z arniki znaleźć można również w kosmetykach antycellulitowych. Preparaty z arniką sprawdzą się w walce z każdą formą cellulitu, a najlepiej u osób zmagających się z nasilonym obrzękiem.  

Arnika górska – przeciwwskazania 

Podobnie jak w przypadku innych ziół, tak i w przypadku arniki możliwe są działania niepożądane. Przy stosowaniu wewnętrznym przyjęcie zbyt dużych dawek może się objawiać: 

  • bólami głowy i brzucha,  
  • biegunką,  
  • wymiotami,  
  • osłabieniem oddechu i pracy serca, 
  • zwężeniem źrenic. 

Nie należy spożywać preparatów z arniki w przypadku: 

  • stanu pozawałowego, 
  • zapalenia żołądka lub jelit,  
  • występowania krwawienia w przewodzie pokarmowym, 
  • leczenia glikozydami naparstnicowymi lub strodantyną.  

Zewnętrznie nie należy stosować preparatów z arniki na: 

  • otwarte rany,  
  • rozległe obtarcia naskórka,  
  • oparzenia III stopnia, 
  • ostre stany zapalne skóry. 

Niezastosowanie się do tych przeciwwskazań może skutkować wystąpieniem silnego podrażnienia tkanek, podwyższeniem temperatury ciała, a nawet ropieniem ran. 


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła: 

  1. Grys A., Łowicki Z., Gryszczyńska A., Kania M., Parus A., Rośliny zielarskie w leczeniu chorób skóry – bezpieczeństwo i zastosowanie, Postępy Fitoterapii 3/2011. 
  2. Klimowicz A., Zielonka J., Turek M., Nowak A., Substancje pochodzenia naturalnego stosowane w terapii cellulitu, Postępy fitoterapii 2/2015. 
  3. Ożarowski A. Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. PZWL, Warszawa 1982. 
  4. Senderski M. Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie. Wydawnictwo Mateusz Senderski, Podkowa Leśna 2017.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

  1. 12 grudnia 2021, 16:45
    Anonim

    Super polecam

  2. 13 lutego 2023, 20:03
    Syriusz

    Super!!!

    1. 14 lutego 2023, 08:12
      Poradnik Gemini
      Poradnik Gemini

      Dziękujemy 🙂

  3. 31 maja 2023, 07:24
    Mirosława

    Dzięki. Opis bardzo profesjonalny.

    1. 31 maja 2023, 07:57
      Weronika Zielińska
      Poradnik Gemini

      Dziękujemy za miły komentarz 🙂

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę