Co to jest kołatanie serca?

Kołatanie serca – objawy 

Kołatanie serca przejawia się pod postacią uczucia nierównego, nadmiernie szybkiego lub nadmiernie silnego, powodującego dyskomfort bicia serca. Lokalizuje się ono w obrębie samej klatki piersiowej, a niekiedy promieniuje do szyi. Kołataniu, zależnie od jego przyczyny, towarzyszyć mogą inne objawy takie jak zawroty głowy, zmęczenie, duszność, a w niektórych przypadkach wystąpić może zasłabnięcie lub omdlenie. 

Kołatanie serca można podzielić na: 

• kołatanie miarowe, w którym poszczególne skurcze serca występują w równych odstępach czasowych, 
• kołatanie niemiarowe, w przypadku którego przerwy pomiędzy skurczami serca dzielą nierówne okresy czasu, dłuższe i krótsze, 
• kołatanie napadowe, które charakteryzuje nagły początek oraz nagły koniec, a także nawrotowy charakter, 
• kołatanie nienapadowe, które narasta stopniowo, a następnie stopniowo ustępuje. 

Kołatanie serca – przyczyny 

Kołatanie serca może być wynikiem rozmaitych stanów patologicznych dotykających organizm, działania niektórych leków i substancji, a także pojawiać się pod wpływem bodźców oddziałujących na zdrowy organizm. 

Do czynników wywołujących kołatanie zaliczamy: 

• zaburzenia rytmu serca, np. migotanie przedsionków, trzepotanie przedsionków czy dodatkowe pobudzenia, 
• inne choroby serca, a pośród nich choroba niedokrwienna, przewlekła niewydolność, wady i strukturalne zaburzenia budowy mięśnia serca, a także choroby zapalne narządu, 
• niektóre leki, np. stosowane w chorobach układu oddechowego beta-mimetyki, preparaty o działaniu cholinolitycznym czy teofilina, a także leki kardiologiczne – azotany i glikozydy naparstnicy, 

Co istotne, kołatanie serca może wystąpić także w przypadku nagłego przerwania przyjmowania stosowanych przewlekle leków z grupy beta-blokerów, szeroko stosowanych w kardiologii! 

• zaburzenia elektrolitowe dotyczące stężeń mikroelementów takich jak potas, wapń czy magnez, 
• zaburzenia hormonalne zarówno patologiczne, jak i występujące w przypadku nadczynności tarczycy, będące wynikiem procesów fizjologicznych lub zachodzące w okresie menopauzy, 
• zaburzenia psychiczne, np. napady lęku panicznego, zaburzenia depresyjne, zaburzenia nerwicowe, 
• używki, w tym kofeina, nikotyna, alkohol, narkotyki oraz zespoły odstawienne po zaprzestaniu stosowania niektórych używek, 
• anemię, 
• gorączkę, 
• migrenę. 

U osób zdrowych do najczęstszych czynników wywołujących zaliczyć można: 

• stres emocjonalny, 
• wysiłek fizyczny, 
• stosowanie używek i leków. 

Kołatanie serca – diagnostyka 

W poszukiwaniu przyczyny kołatania serca, obok wnikliwego badania podmiotowego, czyli zebrania szczegółowego wywiadu lekarskiego oraz badania przedmiotowego, zastosowanie znajduje badanie elektrokardiograficzne, zarówno klasyczne, jak i rejestrowanie EKG metodą Holtera, a w niektórych przypadkach inne metody długoterminowej rejestracji rytmu serca. W badaniu metodą Holtera zapis EKG rejestrowany jest najczęściej przez okres 24 godzin. Pacjent prowadzi podczas badania taką samą aktywność jak na co dzień, jednocześnie notując w dzienniczku wykonywane czynności wraz z ich znacznikiem czasowym, a także odnotowuje charakter i czas trwania objawów (jeśli takowe wystąpią). W przypadku podejrzenia innych jednostek chorobowych lub zaburzeń wykonuje się stosowne badania. 

Źródła: 

• W. Szczeklik „Kołatanie serca” w Interna Szczeklika 2019, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2019, 
• A. Dąbrowski „Elektrokardiografia” w Interna Szczeklika 2019, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2019.