Czym jest resweratrol?

Resweratrol – czym się charakteryzuje?

Resweratrol jest zaliczany do flawonoidów o budowie stilbenu. Jego struktura chemiczna jest podobna do fitoestrogenów, czyli hormonów roślinnych o działaniu analogicznym do estrogenu. Występuje w dwóch formach izomerycznych – cis i trans, z czego jedynie druga wykazuje działanie biologiczne. Cząsteczka ta powstaje w roślinach pod wpływem stresu, który może być efektem:

• przerwania ciągłości tkanek,
• wystawienia na promieniowanie UV,
• niedoboru wody.

Ponadto resweratrol jest syntetyzowany w efekcie zakażenia grzybami, np. pleśnią szarą czy mączniakiem rzekomym. 

Resweratrol – gdzie się znajduje?

Resweratrol występuje głównie w roślinach. Dużą ilość tego związku można znaleźć w:

• winogronach (przede wszystkim w czarnych) – resweratrol znajduje się głównie w skórkach tych owoców,
• korzeniu rdestowca ostrokończystego (rdestowiec japoński),
• morwie,
• żurawinie,
• jagodach,
• borówkach,
• porzeczkach,
• orzeszkach ziemnych,
• orzechach,
• kakao.

Najwięcej resweratrolu znajduje się w winach. Mogą one zawierać aż do 1,9 mg/dm3 tego związku. Wino czerwone jest bogatsze w resweratrol niż białe ze względu na dłuższą styczność ze skórkami winogron.

Do zbadania leczniczych właściwości resweratrolu skłoniło naukowców zjawisko tzw. paradoksu francuskiego. Badacze zauważyli, że w krajach basenu Morza Śródziemnego, mimo diety opierającej się na dużej ilości tłuszczów nasyconych, niewielki odsetek społeczeństwa umiera na schorzenia sercowo-naczyniowe. Poddano analizie wino, które jest spożywane w tych krajach w umiarkowanych ilościach. Po przeprowadzeniu badań składu stwierdzono, że to resweratrol jest przyczyną wzrostu stężenia frakcji HDL cholesterolu (potocznie zwanego dobrym cholesterolem).

Bardzo duża ilość resweratrolu znajduje się w korzeniu rdestowca japońskiego (Raynoutria japonica). Roślina ta występuje głównie w Japonii, Korei, północnych Chinach oraz na Tajwanie. Rdestowiec można spotkać także w Europie. W Polsce porasta wzgórza, rowy i pobocza, ale w naszym klimacie nie wytwarza nasion. Zawarty w korzeniu resweratrol korzystnie wpływa na organizm. W suplementach diety składnik ten jest pozyskiwany głównie z korzenia rdestu. 

Resweratrol – właściwości

Opisywany związek wykazuje działanie:

• przeciwutleniające – hamuje powstawanie wolnych rodników oraz usuwa z organizmu już powstałe,
• przeciwzapalne – jego działanie polega na blokowaniu enzymów wywołujących stan zapalny w organizmie; do tych enzymów należą cyklooksygenaza i lipooksygenaza,
• przeciwmiażdżycowe – zwiększa stężenie frakcji HDL cholesterolu, hamuje odkładanie się płytki miażdżycowej oraz czerwonych krwinek, działa rozszerzająco na naczynia krwionośne.

Ponadto substancja ta zwiększa wrażliwość na insulinę, przeciwdziałając powstawaniu cukrzycy. Dzięki niej wzrasta także siła mięśni, co działa korzystnie na kondycję fizyczną.

Resweratrol – dawkowanie i skutki uboczne

Bezpieczna dawka resweratrolu to 0,3 g/kg masy ciała dziennie. Stosowanie większej ilości może powodować działania niepożądane, do których należą:

• zwiększenie stężenia niektórych składników krwi, m.in. kreatyniny, bilirubiny, fosfatazy alkalicznej i albumin, 
• zmniejszenie stężenia hemoglobiny, hematokrytu, erytrocytów i leukocytów,
• utrata apetytu i spadek masy ciała.

Resweratrol jest prozdrowotną substancją, która wspiera organizm dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym, przeciwmiażdżycowym i przeciwzapalnym.  

Źródła:

• Mikuła-Pietrasik J., Kuczmarska A., Książek K., Biologiczna wielofunkcyjność resweratrolu i jego pochodnych 2015,
• Kopeć A., Piątkowska E., Leszczyńska E., Prozdrowotne właściwości resweratrolu, Żywność, nauka, technologia, jakość 2011.