Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
2

Cukrzyca przedciążowa – jakie niesie ryzyko?

Słuchaj artykułu

Chorując na cukrzycę, zajście w ciąże wiąże się z ryzykiem i różnymi powikłaniami. Odpowiednie planowanie i przygotowanie, a także opieka podczas ciąży może je zminimalizować. Co warto zatem wiedzieć na temat cukrzycy przedciążowej? 

Cukrzyca przedciążowa – jakie niesie ryzyko?

Co to jest cukrzyca przedciążowa? 

Cukrzyca to zespół zaburzeń, charakteryzujący się hiperglikemią z powodu niedoboru insuliny lub niewrażliwości na nią. Przewlekła hiperglikemia prowadzi do zaburzeń w metabolizmie białek, tłuszczów i gospodarki wodno-elektrolitowej. W konsekwencji tych zaburzeń może dochodzić do uszkodzenia różnych narządów i układów, a szczególnie: 

  • naczyń krwionośnych,  
  • mięśnia sercowego,  
  • nerek,  
  • nerwów, 
  • narządu wzroku.  

Witaminy dla przyszłych mam
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

W okresie ciąży podwyższone wartości glikemii u ciężarnej mogą inicjować szereg powikłań u matki i jej dziecka.  

Cukrzyca przedciążowa (PGDM) to jakakolwiek z postaci cukrzycy występująca u kobiety przed zajściem w ciążę. Mimo że cukrzyca przedciążowa stanowi nadal rzadkie powikłanie ciąży, wzrost zapadalności na cukrzycę typu 1 i wzrost otyłości w połączeniu z cukrzycą typu 2 i coraz młodszym wiekiem zachorowania powodują, że występowanie tego powikłania u kobiet w ciąży wciąż wzrasta. 

Cukrzyca a planowanie ciąży 

Kobiety chorujące na cukrzycę powinny być poinformowane, że zajście w nieplanowaną ciążę niesie za sobą ryzyko powikłań, które rośnie wraz z:

  • długością trwania cukrzycy,
  • obecnością powikłań narządowych,
  • niewyrównaniem metabolicznym.  

Cukrzyca nie stanowi przeciwwskazania do doustnej antykoncepcji hormonalnej.  

Ze względu na potwierdzony negatywny wpływ wysokiego poziomu glukozy w I trymestrze ciąży opieka zespołu diabetologiczno-położniczego powinna obejmować okres planowania ciąży pacjentki, najlepiej już około 3-6 miesięcy przed planowanym poczęciem. Lekarz u każdej pacjentki chorującej na cukrzycę, która planuje ciążę, powinien ocenić: 

  • stan wydolności nerek,  
  • ciśnienie tętnicze,  
  • stan układu krążenia,  
  • stan narządu wzroku, 
  • funkcję tarczycy.  

W tym okresie niezbędne jest uzyskanie wartości glikemii na czczo w granicach 60-100 mg/dl.  

W niektórych przypadkach odradza się zajście w ciążę. Mowa tutaj o:  

  • nefropatiach,  
  • retinopatii proliferacyjnej,  
  • zaawansowanej chorobie niedokrwiennej serca,  
  • kardiomiopatii przerostowej,  
  • przebyciu kardiomiopatii okołoporodowej oraz neuropatii z zajęciem układu bodźcoprzewodzącego serca lub przewodu pokarmowego.  

Pacjentka powinna być poinformowana o ryzyku dla jej zdrowia i życia, jakie niesie za sobą ciąża, jednak ostateczna decyzja zawsze należy do niej. 

Powikłania cukrzycy w ciąży 

Ciąża u kobiety chorującej na cukrzyce wymaga szczególnej opieki personelu oraz czujności ze strony samej pacjentki. Zmiany metaboliczne zachodzące u ciężarnej wpływają na rozwijający się płód. 

Nieprawidłowo leczona cukrzyca przyczynia się do wzrostu śmiertelności okołoporodowej zarówno ciężarnej, jak i dziecka.  

61% ciąż powikłanych cukrzycą kończy się przed 37. tygodniem. Zbyt wysoki poziom glukozy we krwi, czyli hiperglikemia, w początkowym okresie ciąży ma wpływ teratogenny i może być przyczyną: 

  • poronień,  
  • porodów przedwczesnych,  
  • obumarcia wewnątrzmacicznego płodu, 
  • zaburzeń rozwojowych.  

W późniejszym okresie ciąży hiperglikemia może indukować hipotrofię wewnątrzmaciczną (płód jest zbyt mały), co również może być przyczyną przedwczesnego pęknięcia wód płodowych lub porodu przedwczesnego. Dodatkowo takie płody są narażone na obumarcie wewnątrzmaciczneU kobiet z cukrzycą przedciążową z powikłaniami naczyniowymi mogą być zaburzone przepływy w tętnicach macicznych, co może prowadzić do występowania noworodków zbyt małych do wieku ciążowego. 

U 4-12% ciąż powikłanych cukrzycą występują poważne wady rozwojowe dziecka, co jest główną przyczyną śmierci dzieci w tej grupie pacjentek. Do najczęstszych wad należą:  

  • zespół regresji akudalnej, 
  • przełożenie trzew, 
  • wady OUN, serca lub nerek. 

Przebieg ciąży i poród u kobiet z cukrzycą 

Ze względu na wysokie ryzyko powikłań ciąża u kobiet chorujących na cukrzycę powinna być prowadzona w specjalistycznym ośrodku o III stopniu referencyjności. Zapewni to odpowiednie zaplecze diagnostyczno-lecznicze oraz zespół składający się z położnika, diabetologa, neonatologa, okulisty, pielęgniarki edukacyjnej i dietetyka.  

Wizyty u diabetologa nie powinny być rzadsze niż co miesiąc. Spowodowane jest to zmieniającym się w ciąży zapotrzebowaniem na insulinę i koniecznością monitorowania stanu innych narządów. Kobiety mające powikłania naczyniowe, powinny przynajmniej raz w każdym trymestrze zgłosić się na kontrolę okulistyczną. W przypadku zmian na dnie oka i konieczności leczenia laseroterapia może być wykonywana w ciąży.  

Kontrola wzrastania płodu w USG jest niezbędna. Jedno z powikłań cukrzycy ciężarnej –makrosomia płodu – może być przyczyną urazów okołoporodowych. Przy każdej wizycie w szpitalu zalecane jest wykonanie kardiotokografii (KTG) z testem niestresowym NST. 

Cukrzyca u ciężarnej nie jest wskazaniem do cięcia cesarskiego. Wskazane jest ono, gdy płód ma nadmierną masę (>4200g w USG) lub gdy różnica obwodu brzuszka i główki przekracza 4 cm. Jest to spowodowane dużym ryzykiem dystocji barkowej u dziecka przy porodzie. O ile nie istnieją inne przeciwskazania, u kobiet z cukrzycą przedciążową zalecane jest karmienie piersią.

Cukrzyca przedciążowa niesie za sobą ryzyko powikłań dla matki i dziecka, dlatego macierzyństwo u kobiet chorujących na cukrzycę powinno być planowane. Taka ciąża powinna być prowadzona w ośrodku o III stopniu referencyjności. Odpowiedni zespół specjalistów zadba o zredukowanie ryzyka powikłań, jednak wymaga to starań również ze strony pacjentki.  

Źródła 

  1. Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia. Tom 1, PZWL 2020. 
  2. Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników postępowania u kobiet z cukrzycą https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2019/Postępowanie%20u%20kobiet%20z%20cukrzycą.pdf 
  3. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019 – Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.  
  4. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.13.2.1. 
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę