Ćwiczysz siłowo? Sprawdź, jakie badania powinieneś wykonać!

Czy “mięśnie buduje się w kuchni”? Tak, ale…

Podczas budowania masy mięśniowej najważniejszym aspektem jest odpowiednia podaż makro- i mikroskładników. Wiele osób uważa, że „mięśnie buduje się w kuchni”, natomiast trening służy do ich aktywacji i pobudzenia. Ponieważ zmodyfikowana dieta dostarcza organizmowi dużo większe niż normalnie ilości białka, ważne jest kontrolowanie pracy nerek. W celu uzupełnienia niedoborów składników mineralnych oraz elektrolitów (odpowiedzialnych za prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych oraz pracę serca) można stosować dobrej jakości suplementy diety. Dieta wzbogacona m.in. o aminokwasy BCAA czy witaminy zawarte w suplementach pokrywa zapotrzebowanie organizmu na wzmożone procesy anaboliczne. Przy redukcji tkanki tłuszczowej sprawdzą się również naturalne termogeniki, na przykład zielona herbata, kofeina czy kapsaicyna znajdująca się w ekstraktach roślinnych.

Jakie badania są zalecane dla trenujących siłowo?

Badania diagnostyczne powinny pozwolić na wykluczenie chorób oraz ogólną ocenę homeostazy (równowagi organizmu). W związku ze specyfiką treningów siłowych najważniejszymi badaniami są:

Morfologia, czyli podstawowe badanie krwi

Pozwala określić m.in. ilość erytrocytów (RBC), czyli czerwonych krwinek transportujących tlen do tkanek. Poziom RBC poniżej normy może świadczyć o anemii, która nie jest, jak się powszechnie uważa, wynikiem „niedojadania”, lecz może być wywołana przez niedobory kwasu foliowego, witaminy B12 czy żelaza.

Badania hormonów

• TSH
• testosteron
• kortyzol
• LH, FSH, estradiol

Ocena gospodarki tłuszczowej i poziomu cukru

• lipidogram  (CHOL,LDL,HDL,TG)
• glukoza na czczo

Badanie witamin, mikroelementów i elektrolitów

• elektrolity (Na, K, Cl)
• magnez (Mg)
• witamina D3

Badanie narządów – nerki, wątroba, jelita

• próby wątrobowe (ALT,AST,GGTP,ALP,BIL TOTAL)
• kreatynina
• albumina w moczu (białko w moczu)
• białko CRP
• krew w kale

Pamiętaj! Każdy wynik, który odbiega od normy należy skonsultować z odpowiednim specjalistą.

Test jakości nasienia

Wielu mężczyzn podczas treningów rozpoczyna kurację testosteronem, co ma umożliwić szybsze i efektywniejsze budowanie masy mięśniowej. Niestety wpływa to negatywnie na proces spermatogenezy, czyli wytwarzania plemników. Podczas kuracji testosteronem spada poziom hormonów FSH oraz LH (odpowiedzialnych za płodność), natomiast rośnie stężenie estradiolu. Warto sprawdzić, czy organizm wraca do naturalnego cyklu produkcji własnych hormonów, a tym nie doszło do tak zwanej “niepłodności posterydowej”, czyli obniżenia jakości nasienia lub zaprzestania produkcji plemników. Najważniejszym parametrem nasienia jest tzw. ocena ruchliwości plemników. Jeżeli nie chcesz wykonywać tego badania w laboratorium, możesz wykonać test samodzielnie w domu, co pozwoli uzyskać wiarygodny wynik bez stresu i zakłopotania.

Badanie tarczycy pod kątem niedoczynność tarczycy

Hormon tyreotropowy (TSH), produkowany przez przysadkę mózgową, reguluje działanie tarczycy. Badanie TSH powinno się wykonać jako test przesiewowy w celu wykluczenia zaburzeń funkcjonowania tarczycy. Głównie chodzi o niedoczynność, która jest częstym schorzeniem zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W przypadku niedoczynności tarczycy poziom TSH jest powyżej normy. Wynikający z wysokiego TSH niedobór hormonów tarczycy – fT3 oraz fT4 spowalnia pracę metabolizmu (spowolnienie tempa przemiany materii) oraz wpływa niekorzystnie na wiele innych narządów. Działanie tarczycy ma wpływ między innymi na pracę układu krążenia, prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego oraz pokarmowego. Zachwianie równowagi hormonalnej jest również źródłem kłopotów natury psychicznej – apatia, drażliwość, depresja i długotrwale obniżony nastrój mogą być spowodowane zmianami w tarczycy.

Badanie wątroby i nerek

Należy zdawać sobie sprawę, że każda dodatkowa porcja suplementu, odżywki białkowej czy witamin w tabletkach, poza składnikami aktywnymi zawiera również szereg związków chemicznych, które muszą zostać zneutralizowane przez wątrobę lub wydalone przez nerki wraz z moczem. Również większe ilości spożywanego białka oraz związany z tym rozkład aminokwasów wymagają usuwania dużych ilości toksycznego amoniaku. Nerki są drugim po wątrobie narządem, który należy systematycznie kontrolować. Ponieważ duże ilości białek zawartych w diecie mogą prowadzić do uszkodzenia bariery filtracyjnej w nerkach, warto wykonywać badanie albuminy w moczu. Obecność zbyt dużej ilości albuminy w moczu świadczy o dysfunkcji nerek, która może prowadzić do zaburzeń gospodarki elektrolitowej, powstawania nadciśnienia tętniczego czy obrzęków związanych z gromadzeniem się wody w organizmie.

Badanie poziomu testosteronu i kortyzolu pod kątem przetrenowania

Wysiłek fizyczny powoduje, że w organizmie naturalnie zaczyna się syntetyzować testosteron, odpowiedzialny za procesy anaboliczne, czyli wzrostu i budowania. Natomiast brak czasu na regenerację i tzw. przetrenowanie powoduje wejście organizmu w stan katabolizmu i podniesienie poziomu kortyzolu we krwi.

Warto zatem pamiętać, że zarówno przed rozpoczęciem treningów siłowych, jak i w ich trakcie należy monitorować stan organizmu. Również stosując suplementację i restrykcyjną dietę, należy pamiętać o tym, że musi zostać zachowana wewnętrzna równowaga pomiędzy dostarczanymi makroskładnikami a wydalanymi metabolitami. Wykonanie badań krwi, moczu i nasienia pozwala ocenić wydolność i prawidłowe funkcjonowanie gospodarki hormonalnej oraz narządów.

Przeczytaj również: Badanie nasienia – 6 rzeczy, które trzeba wiedzieć!