Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Aurovitas Tributron
X - Nowości 2024
X - Solpharma
X - Hello Spring
X - Tydzień francuskich marek
X - Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej
20

Czym jest hirsutyzm?

Słuchaj artykułu

Hirsutyzm to nadmierne owłosienie występujące u kobiet. W większości przypadków jest objawem innych chorób. Charakteryzuje się występowaniem tak zwanych włosów końcowych, czyli ciemnych i grubych w miejscach typowych dla mężczyzn. Badania wskazują, że objaw ten dotyka 5-10% kobiet. 

Czym jest hirsutyzm?

Hirsutyzm – przyczyny

Nadmierny wzrost owłosienia w typowo męskich miejscach spowodowany jest nadmiarem androgenów u kobiet. W kobiecym organizmie hormony takie jak testosteron, androstendion i dihydrotestosteron wytwarzane są w jajnikach i nadnerczach w niskich stężeniach. Ilość wolnych androgenów we krwi jest także regulowana przez receptory SHBG (sex hormone binding globulin). 

Zaburzenia owłosienia mogą być spowodowane chorobami takimi jak:

  • zespół policystycznych jajników,
  • wrodzony przerost nadnerczy,
  • nowotwory jajnika, nadnerczy
  • choroby układu hormonalnego, np. hiperprolaktynemia, niedoczynność tarczycy, akromegalia, 
  • dysgenezje gonad,
  • otyłość.

Na wzrost poziomu androgenów mogą również wpływać leki, np.

  • kortykosteroidy, 
  • steroidy anaboliczne, 
  • metoklopramid, 
  • metyldopa, 
  • fenotiazyna, 
  • cyklosporyna, 
  • fenytoina, 
  • streptomycyna. 

Istnieje także hirsutyzm idiopatyczny, w którym nadmierne owłosienie występuje przy prawidłowym poziomie androgenów, regularnych cyklach miesiączkowych i prawidłowym obrazie jajników w badaniu USG. Przyczyną powstawania może być nadmierna aktywność enzymu 5α- reduktazy, która przekształca testosteron do jego bardziej aktywnej formy – dihydrotestosteronu. Może także wystąpić nadmierna wrażliwość mieszków włosowych na androgeny, co skutkuje wzrostem włosów. 

Hirsutyzm

Hirsutyzm – skala

Przy pomocy skali Ferrimana-Gallweya określa się się stopień owłosienia w dziewięciu androgenozależnych miejscach w skali od 0 do 4. Ocenia się owłosienie na:

  • wardze górnej,
  • podbródku, 
  • klatce piersiowej, 
  • górnej i dolnej części brzucha, 
  • górnej i dolnej części pleców,
  • ramionach,
  • udach. 

Hirsutyzm stwierdza się, jeśli lekarz określi stan pacjentki na 8 lub więcej punktów. Jest to badanie bardzo subiektywne, a każdy lekarz może inaczej określić punktację. Dlatego też wykonuje się także badania laboratoryjne, w których wykrywa się stężenia:

  • testosteronu,
  • prolaktyny,
  • 17-hydroksyprogesteronu,
  • stosunku lutropiny/folitropiny.

Dodatkowo bada się tarczycę i jajniki, a lekarz może zlecić również obrazowanie rezonansem magnetycznym lub tomografem komputerowym

Hirsutyzm – leczenie

Terapia hirsutyzmu ma na celu zdiagnozowanie przyczyny wystąpienia tego objawu oraz jej eliminację. Wprowadza się leczenie farmakologiczne, chirurgiczne lub mechaniczne usuwanie owłosienia. 

Hirsutyzm – leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne stosuje się w przypadku wystąpienia guzów wydzielających androgeny lub zaburzających ich gospodarkę we krwi pacjentki.

Hirsutyzm – leczenie farmakologiczne

  • Doustna antykoncepcja to standard w leczeniu. Leki wpływają na gospodarkę hormonów luteinizującego i folikulotropowego, a ich wytwarzanie zostaje obniżone. Dzięki temu następuje spadek wytwarzania androgenów w organizmie, a w wątrobie wzrasta ilość receptorów SHGB. Testosteron nie jest przekształcany do dihydrotestosteronu.
  • Antyandrogeny, np. octan cyproteronu – blokują receptory androgenowe, przez co nie wykazują one działania w organizmie kobiety.
  • Spironolakton – oprócz działania moczopędnego wykazuje także działanie antyandrogenne. Obniża stężenie testosteronu przez blokowanie 5α-reduktazy, wiąże się z receptorami SHBG. Należy pamiętać, że lek obniża ciśnienie. 
  • Flutamid – wykazuje działanie antyandrogenne, jest silniejszy niż spironolakton. Przy jego stosowaniu należy badać markery wątrobowe (może prowadzić do uszkodzeń wątroby) oraz stosować antykoncepcję (może wpływać na feminizację męskich płodów). 
  • Inhibitory 5α-reduktazy, np. finasteryd – stosowane w rozroście gruczołu krokowego oraz łysieniu androgenowym u mężczyzn; wykazuje działanie antyandrogenowe u kobiet. 

Mechaniczne usuwanie owłosienia

Wykonuje się je w specjalistycznych gabinetach kosmetycznych. Metoda dobierana jest do powierzchni, rodzaju owłosienia i miejsca jego występowania. Ważną kwestią jest także koszt. Włosy można usuwać poprzez woskowanie i wyrywanie, jak również depilację za pomocą światła czy ultradźwięków. 

Źródła:

  • Otlewska A., Heckemer P., Menzel F., Hirsutyzm, Pediatr. Med. Rodz. 2018,
  • Bambulienie Ż., Aliskaukas J., Diagnostyka i leczenie hirsutyzmu u dziewcząt, Ginekol Pol, 2009.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę