Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
108

Toczeń – przyczyny, objawy, leczenie

Słuchaj artykułu

Toczeń to jedna z przewlekłych chorób autoimmunologicznych. Niestety, do dzisiaj nie wiadomo, co jest przyczyną jej powstawania. Istnieją jednak czynniki zwiększające ryzyko jej wystąpienia. Na czym polega ta choroba, jakie są jej objawy oraz jak przebiega proces leczenia?

Toczeń – przyczyny, objawy, leczenie

Toczeń – charakterystyka choroby

Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) jest chorobą z rodzaju autoimmunologicznych, tzn. takich, w których układ immunologiczny (odpornościowy) atakuje własne tkanki, poprzez wytwarzanie komórek obronnych, zwanych przeciwciałami. Prowadzi to do rozwoju przewlekłego procesu zapalnego, w którym organizm znajduje się w stanie ciągłej gotowości do walki z ciałami obcymi. Nie jest to sytuacja pożądana, ponieważ celem działania układu odpornościowego powinny być komórki „obce”, takie jak wirusy czy bakterie, wywołujące stan zapalny, a nie własne. Innymi schorzeniami z grupy autoagresywnych są:

  • zapalenie tarczycy Hashimoto,
  • choroba Leśniowskiego-Crohna,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
  • stwardnienie rozsiane (SM),
  • łuszczyca,
  • reumatologiczne zapalenie stawów (RZS).

Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Choroby te atakują najczęściej kobiety przed 30 rokiem życia, a więc w wieku rozrodczym. Ma to najprawdopodobniej związek z dużą aktywnością układu hormonalnego w tym okresie. Przyczyny tych chorób nie da się obecnie wyleczyć farmakologicznie, możliwe jest jedynie łagodzenie objawów, gwarantujące kontrolowany przebieg schorzenia i umożliwiające normalne, codzienne funkcjonowanie.

Toczeń – przyczyny

Współczesna wiedza medyczna nie potrafi wskazać przyczyn pojawienia się tocznia. Znane są jedynie czynniki ryzyka, predysponujące do wystąpienia choroby u danej osoby.  Zaliczamy do nich:

  • Czynniki środowiskowe – niektóre zakażenia bakteryjne czy wirusowe oraz przyjmowane leki, a także promieniowanie ultrafioletowe.
  • Czynniki genetyczne – płeć żeńska, występowanie chorób autoimmunologicznych w rodzinie.
  • Czynniki hormonalne – ujawnienie się choroby występuje zwykle w okresie rozrodczym podczas tzw. wahań hormonalnych, np. w czasie ciąży w przypadku kobiet czy „skoku hormonalnego” związanego z dojrzewaniem u mężczyzn.

Toczeń – objawy

Toczeń rumieniowaty jest chorobą trudną do zdiagnozowania ze względu na mnogość i różnorodność występujących objawów. Bardzo często właściwa diagnoza stawiana jest u chorego dopiero po kilku latach nieskutecznego leczenia. Symptomy pojawiają się stopniowo i z różnym nasileniem, a początkowo są często niespecyficzne. Są to głównie:

  • osłabienie,
  • chudnięcie
  • brak apetytu,
  • problemy z wypadaniem włosów,
  • rumień twarzy w kształcie motyla,
  • nieznacznie podwyższona temperatura ciała,
  • ciągłe zmęczenie,
  • zawroty głowy,
  • bóle mięśniowo-stawowe,
  • „huśtawka emocjonalna”,
  • problemy z płodnością.

Uwaga! Jedynym charakterystycznym objawem, pojawiającym się często już na początku występowania choroby jest rumień w kształcie motyla na twarzy, obejmujący skórę nosa, policzków i okolicy oczu.

Jego wystąpienie związane jest często z nadwrażliwością na promieniowanie słoneczne. U chorych z tym objawem do właściwej diagnozy dochodzi prędzej, przez co możliwe jest szybsze i efektywniejsze wdrożenie leczenia, pomimo znacznie ostrzejszego przebiegu choroby.

Choroba, podobnie jak wszystkie z grupy autoagresywnych, może mieć przebieg łagodny lub ostry. Wyróżnia się kilka odmian, w zależności od narządu czy całego układu, który jest objęty procesem zapalnym. Mogą to być:

Układ stawowy – pojawienie się objawów podobnych do reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), głównie bólu mięśni i stawów, sztywności stawów, a nawet problemów z poruszaniem się.

Układ wydalniczy – możliwość wystąpienia toczniowego zapalenia nerek, prowadzącego często do niewydolności nerek, objawiającej się białkomoczem, częstymi infekcjami układu moczowego, zapaleniem pęcherza.

Układ nerwowy –  zaburzenia psychiczne, depresja czy napady drgawkowe.

Układ krwionośny – przewlekła niedokrwistość, problemy z krzepliwością krwi.

Układ pokarmowy – nieswoiste zapalenia jelit, nietolerancje pokarmowe, problemy z prawidłowym rytmem wypróżnień, częste bóle brzucha.

Układ krążenia – przedwczesna choroba wieńcowa, zaburzenia rytmu serca czy nadciśnienie tętnicze.

Układ oddechowy – predyspozycje do występowania stanów zapalnych w obrębie oskrzeli i płuc o zaostrzonym przebiegu.

W zależności od układu, w którym obserwuje się występowanie stanu zapalnego, podejmowane jest leczenie skierowane na łagodzenie objawów. Toczeń jest więc schorzeniem, którego właściwe leczenie wymaga współdziałania lekarzy różnych specjalizacji.

Toczeń – diagnostyka i sposoby leczenia

Diagnostyka choroby opiera się na wykonaniu szeregu badań laboratoryjnych i obrazowych, dobieranych w zależności od układu, który jest zaatakowany. Badaniem ogólnym wskazującym na występowanie choroby z autoagresji jest natomiast tzw. test ANA, służący do wykrywania przeciwciał przeciwjądrowych, charakterystycznych dla całej tej grupy schorzeń. Leczenie TRU polega głównie na podawaniu leków z grupy:

  • przeciwzapalnych – w celu zmniejszenia stanu zapalnego,
  • przeciwbólowych – w przypadku występowania uciążliwego bólu mięśni czy stawów,
  • kortykosteroidów – stosowanych głównie w okresach zaostrzeń choroby, ze względu na liczne działania niepożądane, których wystąpienie jest bardzo prawdopodobne ze względu na stosowanie często dość wysokich dawek,
  • przeciwmalarycznych i immunosupresyjnych – w bardziej zaawansowanych stadiach choroby.

Dodatkowo w fazie badań znajdują się leki biologiczne i to z nimi wiąże się największe nadzieje, jeśli chodzi o skuteczność leczenia tocznia w przyszłości. Bardzo ważne jest również wdrożenie właściwej, zdrowej diety i odpowiednio dobranej suplementacji przeciwzapalnej, m.in. spożywanie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3, wyrównywanie niedoborów magnezu i  witaminy D3. Badania wskazują również na istotne znaczenie dostosowanej do możliwości chorego aktywności fizycznej oraz fizjoterapii, w przypadku dolegliwości ze strony układu ruchu. Dzięki temu przebieg choroby jest często dużo łagodniejszy, co umożliwia w miarę normalne funkcjonowanie i poprawia samopoczucie chorego.

Źródła:

  • http://www.wple.net/nefrologia/nef_numery-2016/a-nefro-2-2016/93-99.pdf,
  • http://old.ipin.edu.pl/ppn/archiwum/pliki/2001/02/PPiN_2-2001-04.pdf,
  • „Reumatologia kliniczna” I. Zimmermann-Górska, Warszawa 2008.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

  1. 17 marca 2021, 15:50
    Bill

    W USA w leczeniu tocznia (lupus) stosuje się m. in. lek przeciwmalaryczny, hydroksychlorochinę (Hydroxychloroquine), komercyjna nazwa leku Plaquenil.

  2. 23 sierpnia 2021, 23:13
    Max

    Przeciwciała nie są, jak Pani pisze “komórkami obronnymi”, lecz białkami. To trochę różnica.

  3. 20 marca 2024, 22:51
    Anna

    Leczę się na RZS już trzy lata a rf ciągle rośnie dlaczego?

    1. 25 marca 2024, 12:03
      Poradnik Gemini
      Poradnik Gemini

      Wysokie stężenie RF w surowicy krwi wiąże się z ciężkim przebiegiem choroby i pozastawowymi zmianami zapalnymi. Proszę skonsultować się z lekarzem.

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę