Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie?

Co to jest ciśnienie tętnicze (CT)? 

Ciało ludzkie to system naczyń połączonych, który składa się z poszczególnych narządów i układów, a te z kolei są ze sobą w ścisłej współpracy. Od efektów ich pracy zależne jest nasze zdrowie i życie.  

Serce podczas swojej pracy wytwarza ciśnienie, dzięki któremu krew krąży w naczyniach krwionośnych – tętnicach i żyłach.  

Na ciśnienie tętnicze krwi składa się: 

• ciśnienie skurczowe, którego wartość wzrasta podczas skurczu serca,
• ciśnienie rozkurczowe – jego wartość maleje, gdy serce rozkurcza się i ma pauzę.

Wartości uzyskane wskutek pomiaru ciśnienia tętniczego wyświetlają się na ekranie aparatu. Pierwsza wartość to ciśnienie skurczowe, druga – ciśnienie rozkurczowe. Dodatkowo automatyczne ciśnieniomierze przy ikonce z sercem podają wartość tętna (liczbę uderzeń serca na minutę). 

Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi? 

Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego ciśnienie tętnicze krwi powinno być monitorowane 2 razy dziennie, rano i wieczorem, w tych samych porach (np. 7:00-19:00, 6:00-18:00). Wykonuj po 2 pomiary w kilkuminutowych odstępach, a uzyskane wartości zapisuj w dzienniczku samokontroli. 

Pobierz dzienniczek samokontroli ciśnienia

Co jest potrzebne do pomiaru ciśnienia tętniczego? 

Do prawidłowego pomiaru ciśnienia krwi potrzebne są: 

• sprawny technicznie aparat do pomiaru ciśnienia, 
• odpowiedni rozmiar mankietu naramiennego dopasowany do obwodu ramienia, założony 2-3 cm powyżej łokcia. 

Warunki prawidłowego pomiaru ciśnienia krwi 

Pomiary przeprowadzaj w odpowiednich warunkach: 

• prawidłowa pozycja – pozycja siedząca, podparte plecy, przedramię (od łokcia po dłoń) podparte np. o stół, rozluźniona dłoń, ramię powinno znajdować się na wysokości serca, 
• cisza – podczas pomiaru nie rozmawiaj; 
• stała pora dnia – ciśnienie w ciągu doby ulega zmianom; 
• po opróżnieniu pęcherza moczowego;
• przed zażyciem leków na nadciśnienie (jeśli je przyjmujesz); 
• przed jedzeniem i piciem; 
• po 15-minutowym odpoczynku. 

Co wpływa na wahania ciśnienia tętniczego krwi?  

Na wahania ciśnienia tętniczego krwi ma wiele czynników.

Są to m.in.:  

• warunki pomiaru,  
• styl życia, 
• spożywane produkty.  

Zaburzone wartości ciśnienia tętniczego mają miejsce: 

• po wysiłku fizycznym i głębokim oddychaniu,  
• w emocjach,  
• po spożyciu alkoholu i paleniu papierosów,  
• po wypiciu kawy,  
• gdy nas coś boli,  
• gdy pęcherz moczowy jest wypełniony, 
• przy zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperaturze otoczenia.  

Pomiar ciśnienia tętniczego – przeciwwskazania 

Po zabiegu mastektomii (usunięcia) piersi unikaj pomiaru ciśnienia tętniczego na ręce po operowanej stronie. Również w przypadku przetoki tętniczo-żylnej nie zakładaj na dane ramię mankietu do mierzenia ciśnienia.  

Pomiar ciśnienia a nadciśnienie tętnicze 

Samodzielny pomiar ciśnienia tętniczego krwi jest kluczowy w rozpoznawaniu i monitorowaniu nadciśnienia tętniczego (powyżej 140/90 mmHg). Nieleczone nadciśnienie zwiększa ryzyko wielu chorób.

Prowadzi do: 

• uszkodzenia nerek,  
• zaburzonej pracy układu krążenia (choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca, udar mózgu),  
• retinopatii nadciśnieniowej, 
• powikłań ze strony układu nerwowego.  

Poniższa tabela przedstawia klasyfikację ciśnienia tętniczego: 

SCT – skurczowe ciśnienie tętnicze; RCT – rozkurczowe ciśnienie tętnicze.

Jeśli zaniepokoi Cię wynik samodzielnie zmierzonego ciśnienia krwi, skonsultuj się z lekarzem. 

Przeczytaj również:
Nadciśnienie w ciąży. Co warto wiedzieć?